Σκέψεις καὶ παρατηρήσεις τῆς Συνάξεως Κληρικῶν καὶ Μοναχῶν γιὰ τὸ Ἐγκύκλιο Σημείωμα τῆς Ἱερᾶς Συνόδου "Λειτουργία ἱστοσελίδων ἐκκλησιαστικῶν φορέων, κληρικῶν καὶ μοναχῶν".

ΣΥΝΑΞΙΣ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ 
ΚΛΗΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΟΝΑΧΩΝ

ΣΚΕΨΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

τῆς Συνάξεως Ὀρθοδόξων Κληρικῶν καί Μοναχῶν

στό ὑπ’ ἀριθ. πρωτ. 187/Διεκπ.79/15-1-2015

Ἐγκύκλιο Σημείωμα τῆς Ἱερᾶς Συνόδου μέ θέμα

«Λειτουργία ἱστοσελίδων ἐκ μέρους ἐκκλησιαστικῶν φορέων

καί ἐκ μέρους κληρικῶν καί μοναχῶν»

Ὁ λό­γος τοῦ Θε­οῦ οὐ δέ­δε­ται (Β. Τιμ. β.9). Λά­λει καί μή σι­ω­πή­σῃς (Πράξ. 18.9)

Ἡ δι­α­πί­στω­ση εἶ­ναι κα­θο­λι­κή καί θλι­βε­ρή. Στίς ἡ­μέ­ρες μας ἡ ἐ­λευ­θε­ρί­α τοῦ λό­γου καί τῆς δι­α­κί­νη­σης τῶν ἰ­δε­ῶν συ­στη­μα­τι­κά πο­λε­μεῖ­ται καί συρ­ρι­κνώ­νε­ται. Τό σπου­δαῖ­ο αὐ­τό ἀν­θρώ­πι­νο δι­καί­ω­μα, γιά τό ὁ­ποῖ­ο πο­λύ αἷ­μα χύ­θη­κε στήν ἱ­στο­ρι­κή πο­ρεί­α τοῦ σκε­πτό­με­νου ἀν­θρώ­που, εἶ­ναι πα­ράλ­λη­λα καί θεῖ­ο δι­καί­ω­μα, ὡς ἄ­με­σα συ­να­πτό­με­νο μέ τόν πυ­ρή­να τῆς θε­όσ­δο­της ἐ­λευ­θε­ρί­ας τοῦ ἀν­θρω­πί­νου προ­σώ­που. Καί τό τρα­γε­λα­φι­κό εἶ­ναι ὅ­τι στήν ἐ­πο­χή μας τά τε­χνι­κά μέ­σα δι­α­δό­σε­ως τοῦ λό­γου, τῶν ἰ­δε­ῶν καί τῶν στο­χα­σμῶν ὄ­χι μό­νο πολ­λα­πλα­σι­ά­στη­καν ἀλ­λά, χά­ριν κυ­ρί­ως τῆς ψη­φια­κῆς τε­χνο­λο­γί­ας, ἔ­γι­ναν τα­χύ­τα­τα. Τή στιγ­μή πού δη­μο­σι­εύ­εις τό λό­γο σου, αὐ­τός, μέ­σω τοῦ δι­α­δι­κτύ­ου, γί­νε­ται αὐ­θω­ρεί κτῆ­μα χι­λιά­δων ἄλ­λων ἀν­θρώ­πων.

Αὐ­τή ἡ ἐκ­πλη­κτι­κή ση­με­ρι­νή δυ­να­τό­τη­τα ἔ­χει ἀ­νη­συ­χή­σει σφό­δρα ὅ­σους δέν ἀ­γα­ποῦν τίς ἐ­λευ­θε­ρί­ες. Ἡ Ἱ­στο­ρί­α δι­δά­σκει ὅ­τι τήν ἐ­λευ­θε­ρί­α τοῦ λό­γου φο­βοῦν­ται κυ­ρί­ως τά τυ­ραν­νι­κά κα­θε­στῶ­τα καί ὅ­σοι δέν θέ­λουν τόν ἀν­τί­λο­γο καί τόν ἔ­λεγ­χο. Ἔ­τσι, μέ­σα ἀ­πό με­γά­λα καί πο­λύ­πλο­κα ἠ­λε­κτρο­νι­κά συ­στή­μα­τα πού δη­μι­ουρ­γοῦν­ται, γι' αὐ­τόν εἰ­δι­κά τό σκο­πό, φιλ­τρά­ρον­ται παγ­κο­σμί­ως ἑ­κα­τομ­μύ­ρια πλη­ρο­φο­ρί­ες ἀ­νά δευ­τε­ρό­λε­πτο. Μέ­σα σέ μί­α «ὀρ­γου­ε­λι­κή» ἀ­τμό­σφαι­ρα πα­ρα­κο­λου­θοῦν­ται καί ἐ­λέγ­χον­ται συ­νεν­τεύ­ξεις, τη­λε­φω­νή­μα­τα, γρα­πτά μη­νύ­μα­τα, κεί­με­να καί δη­μο­σι­εύ­μα­τα.

Ἡ χει­ρα­γώ­γη­ση καί ὁ ἔ­λεγ­χος τῆς γνώ­μης καί τοῦ λό­γου δέν στα­μα­τᾶ ἐ­κεῖ. Μέ μί­α προ­γραμ­μα­τι­σμέ­νη σει­ρά στίς Η.Π.Α. πρῶ­τα καί κα­τό­πιν σέ ὅ­λα τά εὐ­ρω­πα­ϊ­κά κρά­τη (πράγ­μα πού ἐμ­φα­νῶς δεί­χνει ὅ­τι κά­ποι­ος κα­θο­δη­γεῖ) εἰ­σά­γον­ται σχε­δόν πα­νο­μοι­ό­τυ­πα νο­μο­θε­τι­κά κεί­με­να, μέ­σω τῶν ὁ­ποί­ων ἐ­πι­χει­ρεῖ­ται ὁ ἔ­λεγ­χος τοῦ λό­γου καί τῆς κρι­τι­κῆς. Ὡς πρό­σχη­μα προ­βάλ­λε­ται ἡ ἀ­νάγ­κη προ­στα­σί­ας τῶν κά­θε εἴ­δους μει­ο­νο­τή­των (ἐ­θνι­κῶν, φυ­λε­τι­κῶν, θρη­σκευ­τι­κῶν ἤ ἄλ­λων πε­ποι­θή­σε­ων, γε­νε­τή­σιου προ­σα­να­το­λι­σμοῦ κ.ἄ.). Οἱ ἀ­πα­γο­ρεύ­σεις δι­α­τυ­πώ­νον­ται ἔν­τε­χνα ὥ­στε σέ τε­λι­κό ἀ­πο­τέ­λε­σμα νά ἀ­πα­γο­ρεύ­ε­ται νά ἐκ­φρα­σθεῖ κά­ποι­ος ἔ­στω καί ἐ­πι­στη­μο­νι­κά, θε­ο­λο­γι­κά ἤ φι­λο­σο­φι­κά, γιά θέ­μα­τα ἱ­στο­ρί­ας, θρη­σκεί­ας καί ἐ­ρω­τι­κῆς συμ­πε­ρι­φο­ρᾶς. Δέν εἶ­ναι ὑ­περ­βο­λή νά λε­χθεῖ ὅ­τι ὁ ἐκ­κλη­σι­α­στι­κός ἄμ­βω­νας δύ­σκο­λα πλέ­ον -καί ἀ­πό πο­λύ θαρ­ρα­λέ­α χεί­λη ἱ­ε­ρο­κή­ρυ­κα- θά ἐκ­πέμ­ψει ἔ­λεγ­χο γιά τίς σαρ­κι­κές ἁ­μαρ­τί­ες πού τεί­νουν νά ἀν­τι­κα­τα­στή­σουν τό φυ­σι­ο­λο­γι­κό στήν ἐ­ρω­τι­κή ζω­ή τοῦ ἀν­θρώ­που. Δέν εἶ­ναι μα­κριά ὁ και­ρός πού μέ βά­ση τέ­τοι­ο νό­μο θά ἀ­παι­τη­θεῖ ἀ­πό τήν Ἐκ­κλη­σί­α νά δι­ορ­θώ­σει τά ὑ­μνο­λο­γι­κά της κεί­με­να ὥ­στε νά μήν ἀ­κού­γον­ται τά ἐ­νο­χλη­τι­κά «... τῶν θε­ο­κτό­νων ὁ ἑ­σμός, Ἰ­ου­δαί­ων ἔ­θνος τό ἄ­νο­μον...» (Μα­κα­ρι­σμοί, Ἀ­κο­λου­θί­α τῶν Ἁ­γί­ων Πα­θῶν) ἤ τό «Ὀ­λέ­θριος σπεῖ­ρα θε­ο­στυ­γῶν, πο­νη­ρευ­ο­μέ­νων, θε­ο­κτό­νων συ­να­γω­γή...» (Τρο­πά­ριον Θ΄ ὠ­δῆς ἀ­πό τήν Ἀ­κο­λου­θί­α τῶν Ἁ­γί­ων Πα­θῶν). Στή Χώ­ρα μας πο­λύ πρό­σφα­τα τέ­θη­κε σέ ἰ­σχύ ἀ­νά­λο­γος νό­μος (4285/2014 γιά τήν κα­τα­πο­λέ­μη­ση τοῦ ρα­τσι­σμοῦ καί τῆς ξε­νο­φο­βί­ας), δυ­στυ­χῶς μέ τήν ἀ­νύ­παρ­κτη πα­ρέμ­βα­ση τῆς Ἱ­ε­ραρ­χί­ας μας.

Ο γέροντας Γαβριήλ του Αγίου Όρους για τον Πάπα και τους Οικουμενιστές

Πάπας καὶ Οἰκουμενιστές

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΓΕΡΟΝΤΑ ΓΑΒΡΙΗΛ

τοῦ Ἱεροῦ Κουτλουμουσιανοῦ Κελλίου τοῦ Ὁσίου Χριστοδούλου τοῦ ἐν Πάτμῳ.

Καρυές - Ἅγιον Ὄρος

Ἡ συνάντηση ἔγινε τὴν Τρίτη, 18 Νοεμβρίου 2014, στὴν Πυλαία Θεσσαλονίκης, στὶς 7.15 π.μ., καὶ διήρκεσε 1 ½ ὥρα περίπου.

Δύο ἐν Χριστῷ ἀδελφοί, ἕνας μεσήλικας καὶ ἕνας νεαρός, εἶχαν ἀπορίες σχετικὰ μὲ τὸν Πάπα, μὲ ὅσα ἀκούγονται περὶ ἑνώσεως τῶν Ἐκκλησιῶν, μὲ τὴν ἐπικείμενη ἐπίσκεψη τοῦ Πάπα στὸ Φανάρι.

Ἤθελαν νὰ μάθουν ποιά εἶναι ἡ θέση τῶν Ἁγίων Πατέρων ἡμῶν, τῶν ἀπλανῶν ὁδηγῶν τῆς Ὀρθοδοξίας γιὰ ὅλα αὐτά.

Ὁ γέροντας Γαβριὴλ ἔδωσε εὐλογία γιὰ τὴν συνάντηση αὐτὴ ἀπὸ βραδίς, κι ἔτσι τὴν ἄλλη ἡμέρα τὸ πρωὶ πραγματοποιήθηκε.

Ἐπίσης ἔδωσε εὐλογία νὰ χρησιμοποιηθεῖ ἕνα δημοσιογραφικὸ κασετοφωνάκι, γιὰ νὰ μὴν ξεχαστεῖ τίποτε ἀπὸ ὅσα εἰπωθοῦν.

Νὰ πῶς ἀπάντησε ὁ γέροντας στὶς ἐρωτήσεις τους:

- Γέροντα Γαβριὴλ εὐλογεῖτε.

Ὁ Θεὸς νὰ εὐλογεῖ ἐσᾶς καὶ ὅλους τοὺς δικούς σας σὲ ὅλη σας τὴν ζωὴ καὶ σὲ ὅλη τὴν αἰωνιότητα.

Εὔχομαι νὰ χαρίσει ὁ Θεὸς σὲ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους εἰρήνη καὶ μετάνοια. Ὅταν ἀναστήθηκε ὁ Κύριός μας ἐμφανίστηκε στοὺς μαθητές Του καὶ τοὺς εἶπε «Εἰρήνη ὑμῖν». Τὰ ὑπέροχα αὐτὰ λόγια, τὴν εἰρήνη αὐτὴν εὔχομαι κι ἐγὼ σὲ ὅλους.

Εὔχομαι ἐπίσης ὁ Κύριος νὰ ἀναστήσει τὴν Ἑλλαδίτσα μας καὶ νὰ τὴν βγάλει ἀπὸ αὐτὰ τὰ ἀδιέξοδα τὰ πνευματικὰ καὶ τὰ οἰκονομικά. Νὰ ἔχουν ὅλοι οἱ Ἕλληνες δουλειὰ καὶ νὰ ζοῦνε μὲ ἀξιοπρέπεια.

- Γέροντα ὁ Πάπας τί εἶναι τελικά; Τί ἰσχύει γι᾽ αὐτὸν σύμφωνα μὲ τοὺς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας;

Ὁ Πάπας εἶναι ἀρχηγέτης τῶν αἱρέσεων καὶ Πρύτανις τῶν αἱρετικῶν διδασκαλιῶν.

Πρόδρομος τοῦ Ἀντιχρίστου κατὰ τοὺς Ἁγίους Πατέρες.

Ὁ μεγαλύτερος ἀρχιαιρεσιάρχης καὶ παναιρεσιάρχης ὅλων τῶν αἰώνων καὶ τῶν ἐποχῶν.

Ἐπινοητὴς τῶν μὴ ὀρθοδόξων δογμάτων ἐπιδεξιότατος.

Ἐφευρέτης τῆς διαστροφῆς τῆς ἀλήθειας ἱκανότατος.

Μέγιστος καινοτόμος καὶ μεταρρυθμιστὴς τῶν Ἀποστολικῶν καὶ Πατερικῶν παραδόσεων.

Ἀρχηγὸς καὶ θεμελιωτὴς τῶν παντοίων κακοδοξιῶν.

Νοθευτὴς τῆς ὀρθοδόξου διδασκαλίας τὸ παντάπαν ἀσυναγώνιστος.

Νοθευτὴς τῶν ὀρθῶν δογμάτων πάντη ἀμίμητος.

Διαστροφεὺς τῆς ὑγιαινούσης διδασκαλίας ἁπαντάπασι ἀπαράβλητος.

Ὁ Πάπας εἶναι ἡ τελεία προσωποποίησις τῆς πλάνης καὶ ἡ ἀπόλυτος ἐνσάρκωσις τῆς αἱρέσεως.

Βλασφημίες Προτεσταντών

Πριν από λίγο καιρό ο ­αγγλικανός Αρχιεπίσκοπος της Καντερβουρίας και πνευματικός ηγέτης 80 εκατομμυρίων Αγγλικανών Justin Welby παραδέχθηκε ότι μερικές φορές αμ­φιβάλλει αν πράγματι υπάρχει Θε­ος. Κατά το NBC News ­μιλώντας σε μια ­ανεπίσημη και ελεύθερη συνέν­τευξη ενώπιον ακροατηρίου στον ­Καθεδρικό ναό του Bristol (Αγγλία) είπε: «Ασφαλώς υπάρχουν ­στιγμές, που αναλογίζεσθε “υπάρχει Θε­ος; που είναι ο Θεός;” “Χθες”, ει­­πε ο ­Αρ­χιεπίσκοπος, ­“προσευχό­μουνα για κάποιο ζήτημα και τέλειωσα την προσευχή μου λέγοντας στον Θεό:

‹Κύτταξε, όλο αυτό είναι πολύ καλό, αλλά μήπως είναι καιρός να κάνεις κάτι – εάν υπάρχεις εκεί;›” Οι αμφιβολίες του για την ύπαρξη του Θεού του έρχονται στο κεφάλι πολλές φορές κατά τη διάρκεια του πρωινού περιπάτου του η όταν βγάζει βόλτα τον σκύλο του (βλ. ι­­στολόγιο protothema.gr). Θυμίζου­με ότι ο σημερινός αγγλικανός Αρ­­­χιεπίσκοπος τάχθηκε υπέρ της χειροτονίας γυναικών επισκόπων και υπέρ του εκκλησιαστικού ‘‘γάμου’’ ομοφυλοφίλων».
Δεν πρέπει να μας εκπλήσσουν οι αμφιβολίες του αγγλικανού Αρχιεπισκόπου.
Όταν κανείς ζεί και κινείται στο χώρο της αιρέσεως και περιφρονεί την Αποστολική και Πατερι­κη Παράδοση εισάγοντας νέα δόγματα και νέα ήθη, είναι φυσικό να φθάνει σ’ αυτό το σημείο. Η απορία μας είναι αλ­λη: Πως οι ημέτεροι συζητούν με τους Αγγλικανούς για... ένωση Εκκλησιών; Είναι εκκλησία το συνονθύλευμα των αγγλικανών προτεσταντών;Είναι δυνατόν να υπάρξει πεδίο συνεννοήσεως μαζί τους;

agioritikovima.gr

Ο Γέρων Ευθύμιος της Καψάλας για την αγιορειτική έκδοση "Διαχρονική Μαρτυρία στους Αγώνες υπέρ της Πίστεως"

ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗ

Ἐκ μέρους τοῦ Γέροντος Εὐθυμίου, τῆς Ἱερᾶς Καλύβης Ἀναστάσεως Καψάλας Ἁγίου Ὄρους, καί μέ ἀφορμή σχετικές συζητήσεις γνωστοποιεῖται τό ἑξῆς ὡς πρός τό τεῦχος τῶν Ἁγιορειτῶν Πατέρων» «Ἅγιον Ὄρος: Διαχρονική μαρτυρία στούς ἀγῶνες ὑπέρ τῆς Πίστεως».

"Ἡ πρόσφατη ἔκδοση τῶν Ἁγιορειτῶν Πατέρων «Ἅγιον Ὄρος: Διαχρονική μαρτυρία στούς ἀγῶνες ὑπέρ τῆς Πίστεως» (Ἅγιον Ὄρος 2014) ἀποτελεῖ πολύ καλή ἔκδοση καί σωστή ἀναφορά στίς παλαιές ἀποφάσεις τῆς Ἱερᾶς Κοινότητος καί στά ὁμολογιακά κείμενα τῶν ὁσιολογιωτάτων Ἡγουμένων καί παλαιῶν Γεροντάδων. Εἶμαι ἀπολύτως σύμφωνος μέ τίς ἀποφάσεις αὐτές καί τά κείμενα. Αὐτό εἶναι τό φρόνημα τῶν Πατέρων μας καί ἡ Παράδοση τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Ἔτσι δείχνουμε τή στάση μας ἀπέναντι στούς ἑτεροδόξους καί στήν παναίρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ. Ἄν ἐμεῖς ἀλλάξουμε τώρα τό φρόνημά μας, θά προδώσουμε τούς Πατέρες, τούς Γεροντάδες μας. Αὐτή εἶναι ἡ συνείδηση τοῦ Ἁγίου Ὄρους"

Ἱερομόναχος Εὐθύμιος
Ἱερά Καλύβη Ἀναστάσεως, Καψάλα

Ο Ορθόδοξος Τύπος, για την ομολογιακή έκδοση του Αγίου Όρους και για το σοβαρό θέμα των Ισλαμικών Σπουδών στο Α.Π.Θ.

Διαβάστε εδώ το τεύχος του Ορθόδοξου Τύπου.

Κόντογλου: Ὁ δι­ά­βο­λος, ἅ­μα θε­λή­σει νά κά­νει τό πι­ό πο­νη­ρό παι­γνί­δι του, μι­λᾶ, ὁ ἀ­λι­τή­ρι­ος γι­ά ἀ­γά­πη

Με­γά­λο, πο­λύ με­γά­λο καί σπου­δαῖ­ο εἶ­ναι ἕ­να ζή­τη­μα πού δέν τοῦ δώ­σα­νε σχε­δόν κα­θό­λου προ­σο­χή οἱ πε­ρισ­σό­τε­ροι ῞Ελ­λη­νες. Κι αὐ­τό εἶ­ναι τό ὅ­τι ἀ­πό και­ρό ἀρ­χί­σα­νε κά­ποι­οι δι­κοί μας κλη­ρι­κοί νά θέ­λουν καί νά ἐ­πι­δι­ώ­κουν νά δέ­σουν στε­νές σχέ­σεις μέ τούς πα­πι­κούς, πού ἐ­πί τό­σους αἰ­ῶ­νες μᾶς ρη­μά­ξα­νε. Γι­α­τί, στ᾿ ἀ­λη­θι­νά, δέν ὑ­πάρ­χει πι­ό με­γά­λος ἀ­ντί­μα­χος τῆς φυ­λῆς μας, κι ἐ­πί­μο­νος ἀ­ντί­μα­χος, πού, σώ­νει καί κα­λά, θέ­λει νά σβή­σει τῆν ᾿Ορ­θο­δο­ξί­α. Οἱ δε­σπο­τά­δες πού εἶ­πα πώς τούς ἔ­πι­α­σε, ἄ­ξα­φνα κι ἀ­να­πά­ντε­χα, ὁ ἔ­ρω­τας μέ τούς Λα­τί­νους, λέ­νε πώς τό κά­νου­νε ἀ­πό «ἀ­γά­πη». Μά αὐ­τό εἶ­ναι χον­δρο­ει­δε­στά­τη δι­και­ο­λο­γί­α καί κα­λά θά κά­νου­νε νά πα­ρα­τή­σου­νε αὐ­τά τά ρο­σό­λι­α τῆς «ἀ­γά­πης», πού τήν κά­να­νε ρε­ζί­λι. ῾Ο δι­ά­βο­λος, ἅ­μα θε­λή­σει νά κά­νει τό πι­ό πο­νη­ρό παι­γνί­δι του, μι­λᾶ, ὁ ἀ­λι­τή­ρι­ος γι­ά ἀ­γά­πη. ῞Ο,τι εἶ­πε ὁ Χρι­στός, τό λέ­γει κι αὐ­τός κάλ­πι­κα, γι­ά νά ξε­γε­λά­σει. Τώ­ρα, στά κα­λά κα­θού­με­να, τούς ρα­σο­φό­ρους μας στήν Πό­λη, τούς ἔ­πι­α­σε πα­ρο­ξυ­σμός τῆς ἀ­γά­πης γι­ά τούς ᾿Ι­τα­λι­ά­νους, πού στέ­κου­νται, ὅ­πως πά­ντα, κρύ­οι καί πε­ρή­φα­νοι καί δέν γυ­ρί­ζου­νε νά τούς δοῦ­νε αὐ­τούς τούς «ἐν Χρι­στῷ ἀ­δελ­φούς», πού ὅ­σα τούς κά­να­νε ἀ­πό τόν και­ρό τῶν Σταυ­ρο­φό­ρων ἴ­σα­με τώ­ρα, δέν τούς τἄ­κα­νε μή­τε Τοῦρ­κος, μή­τε Τά­τα­ρος, μή­τε Μω­μα­χε­τᾶ­νος. ῎Ι­σως κι οἱ δι­κοί μας νά κά­νουν ἀ­πό πα­ρε­ξη­γη­μέ­νη κα­λω­σύ­νη.
῞Ο­πως εἶ­πα, οἱ πε­ρισ­σό­τε­ροι δι­κοί μας δέν δώ­σα­νε καμ­μι­ά ση­μα­σί­α σ᾿ αὐ­τές τίς φι­λο­πα­πι­κές κι­νή­σεις, πού εἶ­ναι θά­να­τος γι­ά τό γέ­νος μας καί πού τίς κι­νή­σα­νε οἱ κα­τα­χθό­νι­ες δυ­νά­μεις πού πο­λε­μᾶ­νε τόν Χρι­στό καί πού μέ τά λε­πτά τούς ἀ­γο­ρά­ζου­νε ὅ­λους, δέν δώ­σα­νε λοι­πόν καμ­μι­ά ση­μα­σί­α, γι­α­τί τά θε­ω­ροῦ­νε τι­πο­τέ­νι­α πρά­γμα­τα, ἄν δέν εἶ­ναι κι οἱ ἴ­δι­οι ἀ­γο­ρα­σμέ­νοι, ἄ­ξι­α μο­να­χά γι­ά κά­ποι­ους στε­νο­κέ­φα­λους πα­λι­οη­με­ρο­λο­γί­τες καί φα­να­τι­κούς ἀ­πο­πε­τρω­μέ­νους χρι­στι­α­νούς. Τώ­ρα τά μυ­α­λά γι­νή­κα­νε φαρ­δει­ά, καί κα­τα­γί­νο­νται μέ ἄλ­λα, κο­σμοϊ­στο­ρι­κά προ­βλή­μα­τα! «Θά κα­θό­μα­στε νά κυτ­τά­ζου­με τώ­ρα πα­πά­δες κι ᾿Ορ­θο­δο­ξί­ες»; Μά αὐ­τούς δέν τούς μέ­λει κι ἄν ἐ­ξα­φα­νι­σθεῖ ἀ­πό τόν κό­σμο κά­θε ἑλ­λη­νι­κό πρᾶ­γμα. Καί θά ἐ­ξα­φα­νι­σθεῖ ὄ­χι τό­σο εὔ­κο­λα μέ τόν ἀ­με­ρι­κα­νι­σμό πού πά­θα­με, ὅ­σο ἄν γί­νου­με στή θρη­σκεί­α πα­πι­κοί. Γι­α­τί γι᾿ αὐ­τοῦ πᾶ­με. Πα­πι­κή ῾Ελ­λά­δα θά πεῖ ἐ­ξα­φά­νι­ση τῆς ῾Ελ­λά­δας. Νά γι­α­τί εἶ­πα πώς εἶ­ναι πο­λύ σπου­δαῖ­ο ζή­τη­μα αὐ­τές οἱ ἐ­ρω­το­τρο­πί­ες πού ἀρ­χί­σα­νε κά­ποι­οι κλη­ρι­κοί δι­κοί μας μέ τούς πα­πι­κούς, κι ἡ αἰ­τί­α εἶ­ναι τό ὅ­τι δέν νοι­ώ­σα­νε τί εἶ­ναι ᾿Ορ­θο­δο­ξί­α ὁ­λό­τε­λα, μ᾿ ὅ­λο πού εἶ­ναι δε­σπο­τά­δες.

Ὁ θεολογικός διάλογος μεταξύ τοῦ ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ καί τῶν Ὀθωμανῶν

Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου

(Ἀπό τό βιβλίο «Γέννημα καί θρέμμα Ρωμηοί»).

Τό χρονικό τῆς αἰχμαλωσίας τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ στούς Τούρκους, ὅπως διασώζεται στίς ἐπιστολές του, δέν παρουσιάζει ὅλες τίς δυσκολίες πού συνάντησε ἐκεῖ. Νομίζω ὅτι πρέπει νά δοῦμε μερικά ἐνδιαφέροντα σημεῖα, ὅπως τά διηγεῖται ὁ ἴδιος, γιατί φανερώνουν καί τόν χαρακτήρα τῶν Τούρκων.

Τό πρῶτο σημεῖο εἶναι ὅτι ὁ ἅγιος Γρηγόριος εἶχε σαφῆ συνείδηση ὅτι ἀνῆκε στό γένος τῶν Ρωμαίων. Κάνει λόγο γιά τήν ἐγκατάλειψη «τοῦ καθ᾿ ἡμᾶς γένους» ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ. Δέν πρόκειται ἁπλῶς γιά τό ἑλληνικό γένος, ἀλλά γιά τό ρωμαϊκό, πού ἔχει ἑλληνικό πολιτισμό καί ὀρθόδοξη πίστη. Πολλές φορές στό κείμενο τῆς ἐπιστολῆς του κάνει λόγο γιά τούς κατοίκους τῆς Ρωμαϊκῆς αὐτοκρατορίας καί τούς ἀποκαλεῖ Ρωμαίους. Γίνεται ἀντιδιαστολή μεταξύ τῶν Ρωμαίων καί τῶν βαρβάρων καί μέ αὐτήν τήν λέξη ἐννοοῦνται οἱ Τοῦρκοι.

Τό δεύτερο σημεῖο εἶναι ὅτι περιγράφει τήν φρικτή δοκιμασία τῶν Ρωμαίων κατοίκων τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ἀπό τήν αἰχμαλωσία τους στούς Τούρκους. Κάπου λέγει ὅτι εἶδε νά ζοῦν μαζί Χριστιανοί καί Τοῦρκοι: «ἄγοντας, ἀγομένους ὁρῶν». Οἱ Χριστιανοί ἦταν ἀγόμενοι, ἐνῶ οἱ Τοῦρκοι ἄγοντες. Μέ τήν φράση αὐτή πολλά μπορεῖ κανείς νά ὑπονοήση. Πάντως εἶναι γεγονός ὅτι οἱ Τοῦρκοι χρησιμοποιοῦσαν τούς Χριστιανούς σκληρά. Σέ ἄλλο σημεῖο τῆς ἐπιστολῆς περιγράφεται ἡ προσέλευση τῶν Χριστιανῶν πρός αὐτόν πού τόν ρωτοῦσαν, ἐκτός τῶν ἄλλων, καί γιά τήν αἰτία τῆς ἐγκαταλείψεώς τους ἀπό τόν Θεό. Κατά τήν μεταφορά του «εἰς τάς Πηγάς», συνάντησε ἐκεῖ Ἐκκλησία, γύρω ἀπό τήν ὁποία ζοῦσαν μοναχοί καί κοσμικοί. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁμιλοῦσε στήν Ἐκκλησία καί παρηγοροῦσε, ἀφ᾿ ἑνός μέν τούς αὐτόχθονες, ἀφ᾿ ἑτέρου δέ «τούς ἐκ τῆς αἰχμαλωσίας ἐκεῖ συναγομένους Χριστιανούς». Αὐτό σημαίνει ὅτι στόν τόπο ἐκεῖνο ἦταν συγκεντρωμένοι πολλοί αἰχμάλωτοι Χριστιανοί, ἐστερημένοι τῶν πάντων καί ἔχοντες ἀνάγκη παρηγοριᾶς.

Φώτης Κόντογλου - Καρδία συντετριμμένη. Αληθινή χαρά, η πονεμένη

Εχτές, παραμονή τής Πρωτοχρονιάς, ήμουνα ξαπλωμένος στό κουβούκλι μας περασμένα τά μεσάνυχτα, καί συλλογιζόμουνα.

Είχα δουλέψει νυχτέρι γιά νά τελειώσω μία Παναγία Γλυκοφιλούσα, καί δίπλα μου καθότανε η γυναίκα μου κ έπλεκε. Όποτε δουλεύω, βρίσκουμαι σέ μεγάλη κατάνυξη, καί ψέλνω διάφορα τροπάρια. Σιγόψελνα λοιπόν εκεί πού ζωγράφιζα τήν Παναγία, κ η Μαρία έψελνε καί κείνη μαζί μου μέ τή γλυκειά φωνή της. Βλογημένη γυναίκα μού έδωσε ο Θεός, άς είναι δοξασμένο τ όνομά του γιά όλα τά μυστήρια τής οικονομίας του. Τόν ευχαριστώ γιά όσα μού έδωσε, καί πρώτ απ όλα γιά τήν απλή τή Μαρία, πού μού τή δώρησε συντροφιά στή ζωή μου, ψυχή θρησκευτική, ένα δροσερό ποταμάκι πού γλυκομουρμουρίζει μέρα-νύχτα δίπλα σ ένα παλιόν καστρότοιχο. Τό κρουσταλένιο νερό του δέν θολώνει μέ τά χρόνια, αλλά γίνεται κι ολοένα πιό καθαρό καί πιό γλυκόλαλο: «Καλότυχος ο άνδρας πού χει καλή γυναίκα. Η καλή γυναίκα ευφραίνει τόν άνδρα της, καί θά ζήσει ειρηνεμένα τά χρόνια τής ζωής του. Καλή γυναίκα, κορώνα στό κεφάλι τού ανδρός της. Η εμορφιά τής καλής γυναίκας φεγγοβολά μέσα στό σπίτι σάν τόν ήλιο πού βγαίνει καί λάμπει ο κόσμος». Τέτοια γυναίκα μού χάρισε κ εμένα ο Κύριος.
Η εμορφιά δέν τήν περηφάνεψε, ίσια-ίσια η ταπείνωση τήν πλήθυνε, κι ο φόβος τού Θεού τήν ευωδίασε. Ανάμεσα στίς έμορφες ξεχώρισε, γιατί η ακαταδεξιά δέν θάμπωσε τό κρούσταλλό της, κ η πονηρία δέν λέρωσε τό σιντέφι τής ψυχής της. Κοντά μου κάθεται καί μέ συντροφεύει, ήμερος άνθρωπος. Μαρία η απλή! Εκείνη πλέκει είτε ράβει, κ εγώ δουλεύω τήν αγιασμένη τέχνη μου καί φιλοτεχνώ εικονίσματα πού τά προσκυνά ο κόσμος. Τί χάρη μάς έδωσε ο Παντοδύναμος, πού τήν έχουνε λιγοστοί άνθρωποι, «ότι επέβλεψεν επί τήν ταπείνωσιν τών δούλων αυτού». Τό καλύβι μας είναι φτωχό στά μάτια τού κόσμου, καί μολοταύτα στ αληθινά είναι χρυσοπλοκώτατος πύργος κ ηλιοστάλαχτος θρόνος, γιατί μέσα του σκήνωσε η πίστη κ η ευλάβεια. Κ εμείς πού καθόμαστε μέσα, είμαστε οι πιό φτωχοί από τούς φτωχούς, πλήν μάς πλουτίζει μέ τά πλούτη του Εκείνος, πού είπε: «πλούσιοι επτώχευσαν καί επείνασαν, οι δέ εκζητούντες τόν Κύριον ουκ ελαττωθήσονται παντός αγαθού».

Αφού λοιπόν τελείωσα τή δουλειά μου κατά τά μεσάνυχτα, ξάπλωσα στό μεντέρι μου, κ η Μαρία ξάπλωσε καί κείνη κοντά μου καί σκεπάσθηκε καί τήν πήρε ο ύπνος. Έπιασα νά συλλογίζουμαι τόν κόσμο. Συλλογίσθηκα πρώτα τόν εαυτό μου καί τούς δικούς μου, τή γυναίκα μου καί τό παιδί μου. Γύρισα καί κοίταξα τή Μαρία πού ήτανε κουκουλωμένη καί δέν φαινόταν άν είναι άνθρωπος αποκάτω από τό σκέπασμα. Κ είπα: Ποιός μάς συλλογίζεται; Οι άνθρωποι λένε λόγια πολλά, μά δέν πιστεύουνε σέ τίποτα, γι αυτό είπε ο Δαυίδ: «πάς άνθρωπος ψεύστης». Γύρισα καί κοίταξα τό φτωχικό μας, πού ναι σάν ξωκκλήσι, στολισμένο μέ εικονίσματα καί μέ αγιωτικά βιβλία, χωμένα ανάμεσα στ αρχοντόσπιτα τής Βαβυλωνίας, κρυμμένο, σάν τόν φτωχό πού ντρέπεται μή τόν δεί ο κόσμος. Η καρδιά μου ζεστάθηκε, κρυμμένη καί κείνη μέσα μου. Ένοιωσα πώς ήμουνα χωρισμένος από τόν κόσμο κ οι λογισμοί μου πώς ήτανε καί κείνοι κρυμμένοι πίσω από τό καταπέτασμα πού χώριζε τόν κόσμο από μένα, καί πώς άλλος ήλιος κι άλλο φεγγάρι φωτίζανε τόν δικό μας τόν κόσμο. Κι αντί νά πικραθώ, ευφράνθηκε η ψυχή μου πώς μ έχουνε ξεχασμένον, κ η χαρά η μυστική, πού τήν νοιώθουνε όσοι είναι παραπεταμένοι, άναψε μέσα μου ήσυχα κι ειρηνικά, κ η παρηγοριά μέ γλύκανε σάν μπάλσαμο, ανακατεμένη μέ τό παράπονο. Καί φχαρίστησα Εκείνον, πού κάνει τέτοια μυστήρια στόν άνθρωπο καί πού κάνει πλούσιους τούς φτωχούς, χαρούμενους τούς θλιμμένους, πού δίνει μυστική συντροφιά στούς ξεμοναχιασμένους, καί πού μεθά μέ τό κρασί τής τράπεζάς Του όσους βάλανε τήν ελπίδα τους σέ Κείνον. Άν δέν ήμουνα φτωχός καί ξευτελισμένος, δέν θά μπορούσα νά αξιωθώ τούτη τήν πονεμένη χαρά, γιατί δέν ξαγοράζεται μέ τίποτα άλλο, παρεχτός μέ τήν συντριβή τής καρδιάς, κατά τόν Δαυίδ πού λέγει: «Κύριε, εν θλίψει επλάτυνάς με». Επειδή, όποιος δέν πόνεσε καί δέν ταπεινώθηκε, δέν παίρνει έλεος. Έτσι τά θέλησε η ανεξιχνίαστη σοφία Του. Μά οι άνθρωποι δέν τά νοιώθουνε αυτά, γιατί δέν θέλουνε νά πονέσουν καί νά ταπεινωθούνε, ώστε νά νοιώσουνε κάτι παραπέρα από τήν καλοπέραση τού κορμιού κι από τά μάταια πάθη τους.