Απάντηση Τσελεγγίδη στον Μητροπολίτη Περγάμου

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ Θεσσαλονίκη, 5-10-2009

ΤΟΜΕΑΣ ΔΟΓΜΑΤΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ

ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΕΛΕΓΓΙΔΗΣ

-----------

541 24 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Τηλ. Γραφ. 2310-996957

Οικ. 2310-342938

Προς

την Ιερά Σύνοδο

της Εκκλησίας της Ελλάδος

Ι. Γενναδίου 14

115 21 Αθήνα

Κοινοποίηση: Σε όλους τους Ιεράρχες

της Εκκλησίας της Ελλάδος

Μακαριώτατε Άγιε Πρόεδρε,

Σεβασμιώτατοι Αρχιερείς,

Με την από 10-9-2009 επιστολή μου αναφέρθηκα σε Σας, σύμφωνα με την Κανο­νική Τάξη της Εκκλησίας μας, για να εκθέσω ως έσχατο μέλος της την άποψή μου για τον επικείμενο Διμερή Θεολογικό Διάλογο μεταξύ Ορθοδόξων και Ρωμαιοκαθολικών στην Κύπρο, τον Οκτώβριο του τρέχοντος έτους.

Με έκπληξη όμως διαπίστωσα ότι ορισμένα εκκλησιαστικά πρόσωπα, που δεν ανήκουν στην Εκκλησία της Ελλάδος και ηγούνται της Επιτροπής του παραπάνω Θε­ολογικού Διαλόγου, δυσανασχέτησαν ιδιαίτερα και ένα από αυτά προχώρησε αναι­τίως σε διαστροφή της αλήθειας που εξέφρασα. Συγκεκριμένα, το εύλογο και αυτονό­ητο αίτημά μου, να αποφανθεί Συνοδικώς η Ελλαδική Εκκλησία για το θέμα που θα συζητηθεί στην Κύπρο, παρουσιάστηκε διεστραμμένα. Ισχυρίστηκε πως δήθεν «κραυγάζω ότι η Ορθοδοξία κινδυνεύει, διότι οι διαποιμαίνοντες αυτήν Προκαθήμενοι δεν συμμερίζονται την γνώμη μου». Είναι ασφαλώς κατατεθειμένα γραπτώς ενώπιόν Σας όσα υπεστήριξα τότε, καθώς και όσα υποστηρίζει ο δυσφορών. Θα μπορούσα βεβαίως να εκθέσω τις απόψεις μου σε εφημερίδες, σε περιοδικά και στα Μ.Μ.Ε. Αλλά για καθαρά εκκλησιολογικούς λόγους θέλησα να απευθυνθώ προς Σας, όπως ορίζει η εκκλησιαστική τάξη.

Έχοντας απόλυτη υιική εμπιστοσύνη στο Πνεύμα διακρίσεως από το οποίο εμφο­ρείσθε, αφήνω στην αγάπη Σας να διακρίνετε ποιά είναι τελικά η Αλήθεια. Για να αποφευχθούν όμως ενδεχόμενες παρερμηνείες, οφείλω για μια ακόμη φορά να δώσω ταπεινά τις παρακάτω εύλογες διευκρινίσεις, εστιάζοντας στην ουσία του θέματος:

1ον. Αιτία της αποστολής της επιστολής μου με ημερομηνία 10-9-2009.

Στην παραπάνω επιστολή μου εξηγούσα γιατί Σας την έστειλα. Επικοινωνώντας δηλαδή με κάποιους Αρχιερείς προκειμένου να ενημερωθώ «αν η Εκκλησία της Ελ­λάδος συζήτησε εν Συνόδω και έλαβε θέση έναντι του επικειμένου Διμερούς Θεολογι­κού Διαλόγου για το παπικό πρωτείο, μου απάντησαν ότι αγνοούσαν το όλο ζήτημα. Έτσι, έκρινα σκόπιμο να Σας γράψω», μια και οι ίδιοι με προέτρεψαν να απευθυνθώ προς Σας, αλλά και εγώ προσωπικά το αισθάνηκα ως χρέος μου.

Είναι αλήθεια ότι μου προκάλεσε έντονη δυσαρέσκεια το γεγονός, ότι οι Ιεράρχες μας δεν γνώριζαν τα τεκταινόμενα. Διερωτήθηκα, λοιπόν, γιατί κρατούν τους Αρχιερείς κάποιοι σε άγνοια και γιατί δεν ζητούν την Συνοδική ενημέρωση και απόφανσή τους για τόσο σοβαρά θέματα της σύνολης Εκκλησίας.

2ον. Το αίτημά μου.

Όπως διαπιστώσατε, το αίτημά μου, που κατατέθηκε σε Σας, ήταν πολύ συγκε­κριμένο. Με άλλα λόγια, εν όψει της Μικτής Διεθνούς Επιτροπής επί του Θεολογικού Διαλόγου Ορθοδόξων και Ρωμαιοκαθολικών στην Κύπρο, ουσιαστικά, υπενθύμισα ότι η Κανονική τάξη της Εκκλησίας επιβάλλει: α) Να γνωστοποιηθεί το θέμα στους σεπτούς Ιεράρχες μας. β) Να τεθεί το θέμα στην Ιερά Σύνοδο της Ιεραρχίας της Εκ­κλησίας της Ελλάδος, προκειμένου να συζητηθεί με βάση τον υπάρχοντα σχεδιασμό (προσχέδιο) της Επιτροπής, να τοποθετηθεί η Ιεραρχία και να εκδώσει τη Συνοδική της πρόταση. Και τέλος γ) ο εκπρόσωπος της Ελλαδικής Εκκλησίας να μεταφέρει στην Κύπρο τη Συνοδική της τοποθέτηση, και εντός των ορίων της να κινηθεί και ο ίδιος.

Αυτό ήταν το μοναδικό αίτημά μου αναλυτικότερα, σύμφωνα με την Εκκλησιολο­γία και την Κανονική Τάξη της Εκκλησίας μας. Διαπίστωσα όμως με έκπληξη ότι οι γνωστοί «κύκλοι», που ηγούνται του Θεολογικού Διαλόγου και δεν ανήκουν στην Ελ­λαδική Εκκλησία, αντί να χαρούν και να επαινέσουν έναν απλό πιστό που σέβεται την Κανονική Τάξη της Εκκλησίας και ζητά να εφαρμοστεί αυτή με την Συνοδική τοποθέ­τηση της Ελλαδικής Εκκλησίας, αναλώθηκαν σε έναν αγώνα αποτροπής της πραγμα­τοποιήσεως αυτού του αιτήματος. Παρενέβησαν στα εσωτερικά της Ελλαδικής Εκ­κλησίας χρησιμοποιώντας ψευδείς ισχυρισμούς με συκοφαντική διάθεση εναντίον μου, υποστηρίζοντας ότι δήθεν αδιαφορώ και -κατά συνέπεια- δεν εμπιστεύομαι τις συνοδικές ενέργειες (υπογραφές) των Προκαθημένων των Εκκλησιών, η πως δήθεν κραυγάζω ότι κινδυνεύει η Ορθοδοξία, διότι οι διαποιμαίνοντες αυτήν Προκαθήμενοι δεν συμμερίζονται την γνώμη μου. Και όλα αυτά τα λέγουν, ατυχώς, τη στιγμή που ζητώ να αποφανθούν Συνοδικώς οι Ιεράρχες της Εκκλησίας μας.

Εύλογα λοιπόν διερωτώμαι για τη στάση τους: Όσοι με κατηγορούν έχουν στηρίξει τη μεθόδευση του Θεολογικού Διαλόγου μόνο σε επίπεδο Προκαθημένων; Γι’ αυτό δείχνουν τέτοια αντίδραση στο αίτημα και μόνον ενός απλού πιστού, που ζητά να εκ­φραστεί η Εκκλησία συνοδικώς; Αυτοί που μιλούν περί Εκκλησιολογίας και θέτουν ως θέμα του Θεολογικού Διαλόγου την Εκκλησιολογία, μέμφονται τον πιστό που ενεργεί εκκλησιολογικώς και που ζητά την εφαρμογή στην πράξη αυτής της Εκκλησιολογίας από την Εκκλησία του, επειδή θέλει να λάβουν γνώση οι Αρχιερείς και να αποφαν­θούν στη συνέχεια Συνοδικώς; Πως εξηγείται ο τόσος φόβος για την πλήρη εφαρμογή και λειτουργία του Συνοδικού Θεσμού της Εκκλησίας; Μήπως επιθυμούν αντ’ αυτού κάποιο σύστημα «Προκαθημένων»;

Μέχρι σήμερα έγιναν δέκα Συνελεύσεις της Μικτής Διεθνούς Επιτροπής (Μ.Δ.Ε.) για το Θεολογικό Διάλογο (στην Πάτμο-Ρόδο, στο Μόναχο, στα Χανιά, στο Βαri, στο Νέο Βάλαμο, στο Freissing, στο Balamand, στη Βαλτιμόρη, στο Βελιγράδι και στη Ραβέννα). Πότε τα θέματα αυτών των Συνελεύσεων της Μ.Δ.Ε. τέθηκαν υπόψη του σώματος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, προκειμένου να πάρουν θέση σ’ αυτά Συνοδικώς; Πότε ο εκπρόσωπος της Ελλαδικής Εκκλησίας συμμετείχε στις Συ­νελεύσεις της Μ.Δ.Ε. έχοντας στο νου και στα χέρια του την Συνοδική απόφαση της Εκκλησίας του, την οποία υποστήριζε και κατέθετε; Αλλά, αν για καμιά από τις Συνε­λεύσεις αυτές δεν υπήρχε Συνοδική απόφαση, ποιά απόφαση εκπροσώπησε και κα­τέθεσε ο εκπρόσωπος της Ελλαδικής Εκκλησίας; Αν όμως έτσι έχουν τα πράγματα και οι Αρχιερείς μας βρίσκονται σε άγνοια για όσα έγιναν, πως διακηρύσσεται ότι ο Διάλογος διενεργείται όχι με τις ενέργειες ορισμένων προσώπων η Εκκλησιών, αλλά με αποφάσεις όλων ανεξαιρέτως των αυτοκεφάλων και αυτονόμων Εκκλησιών;

Μακαριώτατε Άγιε Προκαθήμενε της Εκκλησίας μας,

Σεβασμιώτατοι Άγιοι Αρχιερείς,

Ως ταπεινό μέλος της Εκκλησίας της Ελλάδος, ούτε μέμφομαι κανένα, ούτε πολύ περισσότερο θέλω να επιβάλω την όποια προσωπική μου γνώμη. Το μόνο, για το οποίο ενδιαφέρομαι, είναι η Συνοδική απόφαση της Ιεραρχίας της Εκκλησίας μας για τη Συνέλευση της Μ.Δ.Ε. στην Κύπρο. Για μένα αυτό είναι το ουσιαστικά ζητούμενο. Οι γνώμες των προσώπων που ηγούνται του Διαλόγου, αλλά και Προκαθημένων Εκ­κλησιών, μου είναι σεβαστές ως προσωπικές μόνον απόψεις τους και όχι ως γνώμες που εκφράζουν οπωσδήποτε το σύνολο της Εκκλησίας. Γι’ αυτό και θα περιμένω τα­πεινά να εκφραστεί η Εκκλησίας μας εν Πνεύματι Αγίω Συνοδικά και ελεύθερα, σχετι­κώς με τη Συνέλευση της Κύπρου, και όχι κάτω από εκβιαστικές καταστάσεις που δη­μιουργούν ορισμένοι παράγοντες, οι οποίοι δεν ανήκουν στην τοπική Εκκλησία μας. Οι παράγοντες αυτοί, ενώ δείχνουν από τη μια ότι ενοχλούνται, όταν επικαλούμαστε την λήψη Συνοδικής αποφάσεως, από την άλλη, έμμεσα πλην σαφώς, μας δίνουν την εντύπωση ότι θέλουν να επιβάλουν την κατευθυντήρια γραμμή τους.

Επιτρέψτε μου να κλείσω την επιστολή μου με την αυτονόητη εκκλησιολογική αλήθεια. Η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι αυτή που ομολογούμε στο Σύμβολο της Πί­στεως, ως η «Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία». Η Ελλαδική Εκκλησία είναι αυτοκέφαλη και θα πρέπει ελεύθερα και ανεπηρέαστα να εκφραστεί Συνοδικώς.

Με βαθύτατο σεβασμό

ασπάζομαι την δεξιά Σας

Δημήτριος Τσελεγγίδης

Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής

του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου

Υ.Γ. Είμαι στη διάθεση της σεπτής Ιεραρχίας για κάθε διευκρίνιση.