ΑΠΑΙΤΗΣΗ ΤΩΝ ΚΑΙΡΩΝ ΜΑΣ
Η ΜΕΤΑΝΟΙΑ
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία
μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου
για την ανάγκη μετανοίας
ως μήνυμα
από τη θλιβερή επέτειο
της Αλώσεως της Κωνσταντινούπολης
Στόμιο Λαρίσης, 28-5-1994
Σήμερα, αγαπητοί μου, έχουμε μια πολύ θλιβερή επέτειο, την 29η Μαΐου 1453. Άραγε τη θυμηθήκαμε; Ότι είναι πάρα πολύ σπουδαίο να έχουμε μία μνήμη ιστορική, μόλις και ανάγκη να το πει κανείς· διότι, εάν έχουμε πάντοτε αυτήν την ιστορική μνήμη, μπορούμε πάντοτε, έχοντάς τη ως βοηθό και διδάσκαλο, να αποφεύγουμε εκείνα τα οποία στο παρελθόν μάς προξένησαν ζημιά, να πράττουμε όμως εκείνα τα οποία στο παρελθόν αποδείχτηκαν σωστά. Έτσι, όπως αντιλαμβάνεστε, πάντοτε μία επέτειος, είτε χαρούμενη, είτε θλιβερή έχει πολλά να διδάξει. Αναρωτηθήκαμε γιατί χάσαμε το Βυζάντιο; Διότι σαν και σήμερα, το 1453, ἑάλω ἡ Πόλις… Κατελήφθη η Πόλις. Τη χάσαμε την Πόλη. Και η Πόλη δεν ήταν απλώς μόνο η Κωνσταντινούπολη, ήταν η πρωτεύουσα του απεράντου εκείνου βυζαντινού κράτους, το οποίο λίγο-λίγο φαγώθηκε και έμεινε μόνο μία πόλις, ως κράτος, μόνο μία πόλις, και αυτή η πόλις έπεσε αυτήν την ημερομηνία.
Ρωτήσαμε λοιπόν για ποιο λόγο έπεσε το Βυζάντιο; Εάν κάναμε αυτήν την αυτοκριτική και την κάναμε πάντοτε μέσα στην ιστορία, αλήθεια δεν θα κινδυνεύαμε να υποστούμε και νέες αλώσεις, και μάλιστα, αν θέλετε, και από τους ιδίους εχθρούς. Αγαπητοί μου, εκείνο που έκανε το Βυζάντιο να πέσει ήταν η αμαρτία.
«Οι αμαρτίες ελαττώνουν φυλές», λέει η Αγία Γραφή. Και η αμαρτία είναι εκείνη η οποία έκανε τους Ισραηλίτες να υφίστανται μέσα στην ιστορία πάρα πολλές περιπέτειες, μεγίστη των οποίων ήταν η αιχμαλωσία στη Βαβυλώνα. Και ακόμη ο χωρισμός του βασιλείου τους σε δύο βασίλεια, στο βόρειο και στο νότιο βασίλειο. Και ο Θεός πάντοτε απειλούσε τιμωρίες, μία από τις οποίες ήταν και η συρρίκνωση των συνόρων, των ορίων του εβραϊκού κράτους. Ώστε λοιπόν βλέπει κανένας ότι και η συρρίκνωση των συνόρων είναι τιμωρία. Ποιος θα φανταζόταν ότι αυτό το σχήμα πάντα θα υπάρχει; Και υπάρχει. Είναι ως εξής το σχήμα αυτό. Είμαι κοντά στον Θεό, είμαστε κοντά στον Θεό, έχουμε την προστασία Του. Κάποια φορά αρχίζουμε να μην τηρούμε τις εντολές Του. Τότε επέρχεται μία αποστασία. Έρχεται ο Θεός και τιμωρεί. Μετανοούμε και με τη μετάνοιά μας επανερχόμαστε. Και μας δικαιώνει πάλι ο Θεός. Και πάλι παρανομούμε, και αυτό διαρκώς επαναλαμβάνεται, αυτό το σχήμα όπως σας είπα, Ιστορία.