Ἀρχιμ. Σαράντης Σαράντος, Γάμος τῶν ἐν χηρείᾳ κληρικῶν

Μα­ρού­σι 27-4-2015

Μα­κα­ρι­ώ­τα­τε,

Ἅ­γιοι Ἀρ­χι­ε­ρεῖς,

Στίς ἡ­μέ­ρες μας γί­νε­ται πο­λύς λό­γος γιά τή θε­μα­το­λο­γί­α τῆς Πα­νορ­θο­δό­ξου Συ­νό­δου πού ἀ­να­μέ­νε­ται νά συ­νέλ­θει μέ­σα στό ἑ­πό­με­νο ἔ­τος 2016. 

Ἕ­να ἐκ τῶν θε­μά­των πού κα­τά δη­μο­σι­ο­γρα­φι­κές πλη­ρο­φο­ρί­ες πρό­κει­ται νά συ­ζη­τη­θοῦν εἶ­ναι ὁ δεύ­τε­ρος γά­μος τῶν ἐν χη­ρεί­ᾳ κλη­ρι­κῶν καί τῶν δι­α­ζευγ­μέ­νων.

Ἡ αὐ­το­νό­η­τη κο­σμι­κή λο­γι­κή ὑ­πο­στη­ρί­ζει, ὅ­τι εἶ­ναι ἄ­δι­κο νά ἀ­πα­γο­ρεύ­ε­ται στόν ἱ­ε­ρέ­α νά ἔ­χει δεύ­τε­ρη νό­μι­μη σύν­τρο­φο γιά τίς δι­κές του «ἀ­νάγ­κες», ἀλ­λά καί γιά τήν ἀ­να­τρο­φή τῶν ὀρ­φα­νῶν του παι­δι­ῶν.

Αὐ­τή ὅ­μως ἡ αὐ­το­νό­η­τη κο­σμι­κή λο­γι­κή ἔρ­χε­ται σέ εὐ­θεῖ­α ἀν­τί­θε­ση μέ τούς θε­ο­πνεύ­στους ἱ­ε­ρούς Κα­νό­νες τῆς ὀρ­θο­δό­ξου Ἐκ­κλη­σί­ας μας καί γε­νι­κό­τε­ρα μέ τό ὀρ­θό­δο­ξο ἦ­θος καί τόν ἐν τῇ πρά­ξει κα­θη­με­ρι­νό ἐν Χρι­στῷ τρό­πο ζω­ῆς.

Βέ­βαι­α ἡ νε­ο­βαρ­λα­α­μι­κή με­τα­πα­τε­ρι­κή θε­ο­λο­γί­α συμ­πο­ρεύ­ε­ται μέ τήν αὐ­το­νό­η­τη κο­σμι­κή λο­γι­κή καί ἀ­να­φαν­δόν ἰ­σο­πε­δώ­νει τή μα­κραί­ω­νη Πα­τε­ρι­κή θε­ο­λο­γί­α, μα­ζί καί τά «ἀ­πο­στε­ω­μέ­να» πιά καί «ἀ­πηρ­χαι­ω­μέ­να» προ­ϊ­όν­τα της, τούς ἱ­ε­ρούς Κα­νό­νες κα­θώς καί τό αὐ­στη­ρό ὀρ­θό­δο­ξο ἦ­θος της.

Δέν γνω­ρί­ζου­με ὅ­μως μέ ἀ­κρί­βεια, ἄν οἱ ἅ­γιοι Ἀ­πό­στο­λοι καί δή ὁ θεῖ­ος Παῦ­λος συγ­κα­τα­λέ­γον­ται στή με­τα­πα­τε­ρι­κή Βαρ­λα­α­μι­κή νο­ο­τρο­πί­α ἤ ὄ­χι κα­τά τούς με­τα­πα­τε­ρι­κούς.

Τί γί­νε­ται;  Ὅ­σα δι­α­τεί­νε­ται ὁ Ἀ­πό­στο­λος Παῦ­λος πε­ρί τῆς μιᾶς καί μο­να­δι­κῆς συ­ζύ­γου τῶν κλη­ρι­κῶν, «…τού­του χά­ριν κα­τέ­λι­πόν σε ἐν Κρή­τῃ, ἵ­να τὰ λεί­πον­τα ἐ­πι­δι­ορ­θώ­σῃς, καὶ κα­τα­στή­σῃς κα­τὰ πό­λιν πρε­σβυ­τέ­ρους, ὡς ἐ­γώ σοι δι­ε­τα­ξά­μην, εἴ τίς ἐ­στιν ἀ­νέγ­κλη­τος, μιᾶς γυ­ναι­κὸς ἀ­νήρ, τέ­κνα ἔ­χων πι­στά, μὴ ἐν κα­τη­γο­ρί­ᾳ ἀ­σω­τί­ας ἢ ἀ­νυ­πό­τα­κτα…» (Τίτ. α΄, 5-6), στήν πρός Τί­τον ἐ­πι­στο­λή του καί «δεῖ οὖν τὸν ἐ­πί­σκο­πον ἀ­νε­πί­λη­πτον εἶ­ναι, μιᾶς γυ­ναι­κὸς ἄν­δρα, νη­φά­λιον, σώ­φρο­να, κό­σμιον, φι­λό­ξε­νον,δι­δα­κτι­κόν» (Α΄ Τιμ. γ΄, 2), στήν πρός Τι­μό­θε­ον, ἀ­νή­κουν στήν Και­νή Δι­α­θή­κη καί δι­α­τη­ροῦν τό θε­ό­πνευ­στο και­νο­δι­α­θη­κι­κό κῦ­ρός τους ἤ πε­ρι­λαμ­βά­νον­ται στή με­τα­πα­τε­ρι­κή θε­ο­λο­γί­α καί ἑ­πο­μέ­νως δέν ἰ­σχύ­ουν ἤ ἔ­χουν μει­ω­μέ­νη, με­ρι­κή θε­ο­πνευ­στί­α;  Εἶ­ναι αὐ­το­νό­η­το ὅ­τι κα­τά τούς με­τα­πα­τε­ρι­κούς θε­ο­λό­γους εἶ­ναι ξε­πε­ρα­σμέ­νοι καί αὐ­τοί οἱ ἅ­γιοι Ἀ­πό­στο­λοι ὡς παμ­πά­λαι­οι, ἄλ­λων ἐ­πο­χῶν…

Εἶ­ναι εὔ­κο­λο νά ξε­πε­ρα­σθεῖ ἡ θε­ό­πνευ­στη ὁ­δη­γί­α τοῦ Ἀ­πο­στό­λου Παύ­λου πρός τό πνευ­μα­τι­κό του τέ­κνο Τι­μό­θε­ο: «…δεῖ οὖν τὸν ἐ­πί­σκο­πον… εἶ­ναι, μιᾶς γυ­ναι­κὸς ἄν­δρα…»;  Ἡ ὁ­δη­γί­α αὐ­τή τη­ρή­θη­κε ἀ­πα­ρέγ­κλι­τα στήν πρώ­τη ἀ­πο­στο­λι­κή Ἐκ­κλη­σί­α καί με­τέ­πει­τα σέ ὅ­λους τούς ἱ­ε­ρω­μέ­νους δι­α­δό­χους τους.  Κα­το­χυ­ρώ­θη­κε ἐ­πί πλέ­ον καί μέ τό­ν Ε΄ Κα­νό­να τῶν ἁ­γί­ων Ἀ­πο­στό­λων, ὁ ὁ­ποῖ­ος δι­α­τάσ­σει… «…τήν ἑ­αυ­τοῦ γυ­ναῖ­κα μή ἐκ­βαλ­λέ­τω προ­φά­σει εὐ­λα­βεί­ας.  Ἐ­άν δέ ἐκ­βά­λῃ ἀ­φο­ρι­ζέ­σθω· ἐ­πι­μέ­νων δέ κα­θαι­ρεί­σθω».  Ἀ­πο­κλεί­ει ὁ πα­ρών Κα­νών κά­θε δι­ά­σπα­ση τῆς συ­ζυ­γί­ας τοῦ ἱ­ε­ρέ­ως ἀ­κό­μα καί μέ τήν πρό­φα­ση πνευ­μα­τι­κῆς ἀ­σκή­σε­ως, για­τί γνω­ρί­ζει ἡ Ἐκ­κλη­σί­α τίς κα­τα­στρε­πτι­κές συ­νέ-πει­ες καί στούς δύ­ο, ἄν ἐγ­κα­τα­λεί­ψει ὁ ἕ­νας τόν ἄλ­λο.  Ἐ­πί­ση­ς ὁ ιζ΄ τῶν ἁ­γί­ων Ἀ­πο­στό­λω­νὁ­ρί­ζει «ὁ δυ­σί γά­μοις συμ­πλα­κείς με­τά τό Βά­πτι­σμα ἤ παλ­λα­κήν κτη­σά­με­νος οὐ δύ­να­ται εἶ­ναι Ἐ­πί­σκο­πος ἤ Πρε­σβύ­τε­ρος ἤ Δι­ά­κο­νος ἤ ὅ­λως τοῦ κα­τα­λό­γου τοῦ ἱ­ε­ρα­τι­κοῦ».  Πα­ρα­πλή­σια εἶ­ναι καί ὅ­σα δι­α­λαμ­βά­νει ὁ ΙΗ΄ Κα­νών τῶν ἁ­γί­ων Ἀ­πο­στό­λων: «Ὁ χή­ραν λα­βών ἤ ἐκ­βε­βλη­μέ­νην, ἤ ἑ­ταί­ραν, ἤ οἰ­κέ­τιν ἤ τῶν ἐ­πί σκη­νῆς οὐ δύ­να­ται εἶ­ναι Ἐ­πί­σκο­πος, ἤ Πρε­σβύ­τε­ρος ἤ Δι­ά­κο­νος ἤ ὅ­λως τοῦ κα­τα­λό­γου τοῦ ἱ­ε­ρα­τι­κοῦ».  Τό ἱ­ε­ρό Πη­δά­λιο, στή σε­λί­δα 19, στίς ὑ­πο­ση­μει­ώ­σεις ἀ­να­φέ­ρει καί ἐ­ξη­γεῖ λε­πτο­με­ρῶς τίς ὡς ἄ­νω πε­ρι­πτώ­σεις γυ­ναι­κῶν πού κω­λύ­ον­ται τῆς συ­ζυ­γί­ας τους μέ κλη­ρι­κό, λό­γῳ τοῦ προ­τέ­ρου ἀ­νη­θί­κου τρό­που ζω­ῆς.  Ἀ­πο­κτᾷ κώ­λυ­μα ἱ­ε­ρω­σύ­νης καί ὁ ἐρ­χό­με­νος σέ γά­μο μέ τίς ὡς ἄ­νω πε­ρι­πτώ­σεις γυ­ναι­κῶν, ἀ­κό­μη καί ἄν εἶ­ναι ἀ­κώ­λυ­τος ὡς ὑ­πο­ψή­φιος κλη­ρι­κός ἀ­το­μι­κά.  Τό­σο πο­λύ πρό­σε­χε ἀ­νέ­κα­θεν ἡ ὀρ­θό­δο­ξη Ἐκ­κλη­σί­α μας γιά τόν τρό­πο ζω­ῆς τῶν κλη­ρι­κῶν, ὥ­στε ἐκ τῆς ἀ­μο­λύν­του καί ἀ­μιά­ντου ἐν Χρι­στῷ πνευ­μα­τι­κῆς πε­ρι­ου­σί­ας τους νά ποι­μαί­νουν τό ὀρ­θό­δο­ξο ποί­μνιο!

Ἐξ ἄλ­λου ὁ ΙΘ΄ Κα­νών τῶν ἁ­γί­ων Ἀ­πο­στό­λω­ν ἐμ­πο­δί­ζει δύ­ο ἀ­δέλ­φια ἤ ξα­δέλ­φια νά νυμ­φευ­θοῦν δύ­ο ἀ­δελ­φές, ἀ­φοῦ γε­νι­κῶς καί γιά τούς λα­ϊ­κούς θε­ω­ροῦν­ται πα­ρά­νο­μοι ἤ ἄ­θε­σμοι αὐ­τοί οἱ γά­μοι.  Κα­τά μεί­ζο­να λό­γο κω­λύ­ε­ται ὁ κλη­ρι­κός «Ὁ δύ­ο ἀ­δελ­φάς ἀ­γό­με­νος, ἤ ἀ­δελ­φι­δήν, οὐ δύ­να­ται εἶ­ναι κλη­ρι­κός», ὁ­ρί­ζει ὁ κα­νών.  Στίς σε­λί­δες 240-241 τοῦ ἱ­ε­ροῦ Πη­δα­λί­ου ἐ­ξη­γοῦν­ται, ἐ­πα­κρι­βῶς τά πε­ρί ἀ­θέ­σμων, ἤ πα­ρα­νό­μων γά­μων σύμ­φω­να μέ τό πνεῦ­μα τῆς Ὀρ­θό­δο­ξης Ἐκ­κλη­σί­ας μας.  Οἱ Ἀ­πο­στο­λι­κοί Πα­τέ­ρες αἰ­σθάν­θη­καν τήν ἀ­νάγ­κη νά κα­θο­ρί­σουν κά­τι γιά τή θε­σμι­κό­τη­τα τοῦ γά­μου τοῦ κλη­ρι­κοῦ, μο­λο­νό­τι γε­νι­κῶς κα­λύ­πτε­ται ἀ­πό τούς κα­νό­νες πού ἀ­να­φέ­ρον­ται στό θε­σμι­κό γά­μο τῶν Χρι­στια­νῶν.  Ἀ­κό­μα καί τό αὐ­το­νό­η­το τό ἐ­πε­σή­μα­ναν μέ τόν συγ­κε­κρι­μέ­νο Κα­νό­να γιά τόν ἱ­ε­ρέ­α.  Ἐ­πί­σης Ὁ Γ΄ Κα­νών τῆς ΣΤ΄ Οἰ­κου­με­νι­κῆς Συ­νό­δου ἀ­να­πτύσ­σει λε­πτο­με­ρῶς καί ἐ­ξη­γεῖ ποῖ­οι γά­μοι εἶ­ναι ἄ­θε­σμοι (πα­ρά­νο­μοι) γιά ὅ­λους τούς κλη­ρι­κούς καί για­τί.  Ἀ­πο­κλεί­ε­ται μά­λι­στα κά­θε οἰ­κο­νο­μί­α.

Τέ­λος ὁ ΚΣΤ΄ Κα­νών τῶν ἁ­γί­ων Ἀ­πο­στό­λω­ν ὁ­ρί­ζει, γιά ὅ­σους ἐκ τῶν ἤ­δη ἀ­γά­μων κλη­ρι­κῶν ἐ­πι­θυ­μοῦν νά νυμ­φευ­θοῦν, ὅ­τι ἐ­πι­τρέ­πε­ται μό­νο στούς ἀ­να­γνῶ­στες καί στούς ἱ­ε­ρο­ψάλ­τες.  «Τῶν εἰς τόν κλῆ­ρον ἀ­γά­μων κε­λεύ­ο­μεν, βου­λο­μέ­νους γα­μεῖν, ἀ­να­γνώ­στας καί ψάλ­τας μό­νον».  Προ­φα­νῶς τοῦ­το ἀ­κρι­βῶς κα­θο­ρί­ζε­ται, για­τί θε­ω­ρεῖ­ται αὐ­το­νό­η­τη ἡ ἐν Χρι­στῷ πνευ­μα­τι­κή ἱ­κα­νό­τη­τα τοῦ ἀ­γά­μου ἱ­ε­ρω­μέ­νου νά ἀν­τλεῖ χά­ρη καί δύ­να­μη ἐκ τῶν ἁ­γί­ων Μυ­στη­ρί­ων πού τε­λε­σι­ουρ­γεῖ και ἐκ τοῦ ὡ­ρί­μου ἁ­γί­ου πνευ­μα­τι­κοῦ πα­τρός ἀ­πό τόν ὁ­ποῖ­ο χά­ρι­τι Κυ­ρί­ου κα­θο­δη­γεῖ­ται.  Τά αὐ­το­νό­η­τα κα­θο­ρί­ζον­ται ἐ­πα­κρι­βῶς γιά νά μήν πα­ρα­νο­εῖ­ται τό πα­ρα­μι­κρό στήν Ὀρ­θό­δο­ξη Ἱ­ε­ρω­σύ­νη.

Ὁ ἅ­γι­ο­ς Ἰ­ω­άν­νης ὁ Σι­να­ΐ­τη­ς στήν Κλί­μα­κα καί στόν τε­λευ­ταῖ­ο του λό­γο «Εἰς τόν ποι­μέ­να» λέ­γει χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά γιά τόν ποι­μέ­να: «Ποι­μήν κυ­ρί­ως ἐ­στίν ὁ τά ἀ­πο­λω­λό­τα λο­γι­κά πρό­βα­τα δι­’  ἀ­κα­κί­ας, δι’ οἰ­κεί­ας σπου­δῆς καί εὐ­χῆς ἀ­να­ζη­τῆ­σαι καί ἀ­νορ­θῶ­σαι δυ­νά­με­νος.  Κυ­βερ­νή­της ἐ­στίν, ὁ ἰ­σχύν νο­ε­ράν ἐκ Θε­οῦ εἰ­λη­φώς, οὐ μό­νον ἐκ τρι­κυ­μί­ας, ἀλ­λά καί ἐξ αὐ­τῆς τῆς ἀ­βύσ­σου τήν ναῦν ἀ­να­σπά­σαι δυ­νά­με­νος».  Πῶς εἶ­ναι δυ­να­τόν ὁ ποι­μήν νά εἶ­ναι ὄν­τως ποι­μήν καί νά μπο­ρεῖ νά προ­σεύ­χε­ται καί οἱ κα­θα­ρές, τα­πει­νές καί ἔμ­πο­νες προ­σευ­χές του νά ἀ­πο­σποῦν τό Θεῖ­ον ἔ­λε­ος καί νά ἐ­πι­τε­λοῦν­ται πνευ­μα­τι­κές νε­κρα­να­στά­σεις;  Εἶ­ναι δυ­να­τόν νά εἶ­ναι ποι­μήν καί ὁ νοῦς του νά βρί­σκε­ται στήν ἐ­να­γώ­νια ἀ­να­ζή­τη­ση «κα­λοῦ» συν­τρό­φου εἴ­τε εἶ­ναι ἄ­γα­μος, εἴ­τε ἐν χη­ρεί­ᾳ ἤ δι­α­ζευγ­μέ­νος;

Ἐ­πι­τρέ­ψα­τέ μου νά ὑ­πεν­θυ­μί­σω κά­ποι­ες πα­ρα­μέ­τρους προ­ερ­χό­με­νες ἐκ τῆς πι­κρο­τά­της ἐν χη­ρεί­ᾳ ἐμ­πει­ρί­ας ἀλ­λη­λο­πε­ρι­χω­ρού­με­νης ὅ­μως με­τά τῆς ἀρ­χον­τι­κῆς ἄ­νω­θεν κα­τα­πεμ­πο­μέ­νης βο­η­θεί­ας τοῦ Σω­τῆ­ρος μας Ἰ­η­σοῦ Χρι­στοῦ.  Σύμ­φω­να μέ τά κο­σμι­κά στα­τι­στι­κά παι­δα­γω­γι­κά δε­δο­μέ­να, πο­λύ τα­λα­νί­ζε­ται ἡ οἰ­κο­γέ­νεια τοῦ ἐν χη­ρεί­ᾳ κλη­ρι­κοῦ καί οἱ προ­βλέ­ψεις εἶ­ναι δυσ-οί­ω­νες. Τά πρα­κτι­κά καί ψυ­χο­λο­γι­κά προ­βλή­μα­τα θά ξε­φυ­τρώ­νουν σάν μα­νι­τά­ρια στό διά­βα τῶν νη­πια­κῶν, σχο­λι­κῶν ἤ καί πα­νε­πι­στη­μια­κῶν χρό­νων τῶν πα­πα­δο­παί­δων. Ὅ­μως ἡ φι­λαν­θρω­πί­α τοῦ Σταυ­ρω­θέν­τος καί Ἀ­να­στάν­τος Χρι­στοῦ με­τά ἀ­πό τό πα­ρα­χω­ρη­μέ­νο γε­νι­κευ­μέ­νο οἰ­κο­γε­νεια­κό πέν­θος, κα­τα­πέμ­πει ἄ­φθο­νη ἄ­κτι­στη Χά­ρη.  Ἡ μο­νο­γο­νε­ϊ­κή, μέ μό­νο τόν πα­τέ­ρα ἱ­ε­ρέ­α οἰ­κο­γέ­νεια, ἀ­να­πτύσ­σε­ται, προ­κό­πτει καί θεί­ᾳ βο­η­θεί­ᾳ κα­τα­ξι­ώ­νε­ται.  Ἡ ὑ­παρ­κτή θεί­α Χά­ρις, πού ἀ­να­θερ­μαί­νε­ται μέ τήν κα­θη­με­ρι­νή μνη­μό­νευ­ση τῶν ὀ­νο­μά­των τους στήν ἁ­γί­α Πρό­θε­ση ἤ στό κομ­πο­σχοί­νι τοῦ ἱ­ε­ρέ­ως, ὁ­μοῦ με­τά τῆς μνη­μο­νεύ­σε­ως πολ­λῶν ἄλ­λων ὀ­νο­μά­των τῶν ἐ­νο­ρι­τῶν του θά φέ­ρει, τοῦ Κυ­ρί­ου συ­νερ­γοῦν­τος, ἀ­γα­στά ἀ­πο­τε­λέ­σμα­τα.  Ὁ ἱ­ε­ρέ­ας θά γί­νει τε­λι­κά ἑ­νια­ῖος φο­ρέ­ας ἀ­γω­γῆς εἰς Χρι­στόν καί τῶν παι­δι­ῶν του, σαρ­κι­κῶν καί πνευ­μα­τι­κῶν καί τῶν ἐ­νο­ρι­τῶν του.

Ὁ φέ­ρων τήν ἄ­κτι­στη ἱ­ε­ρω­σύ­νη τοῦ Χρι­στοῦ ἱ­ε­ρέ­ας, εἰ­δι­κό­τε­ρα ὁ ἐ­φη­μέ­ριος τῶν με­γά­λων ἐ­νο­ρι­ῶν τῶν με­γα­λου­πό­λε­ων, συμ­πνί­γε­ται ἀ­πό τίς πολ­λές ὑ­πο­χρε­ώ­σεις τῶν ἀ­να­ριθ­μή­των ποι­μαν­τι­κῶν προ­βλη­μά­των καί κα­τα­λαμ­βά­νε­ται κα­θη­με­ρι­νῶς ἀ­πό τήν ἀ­γω­νί­α γιά τό πῶς θά ἀν­τα­πο­κρι­θεῖ σ’ αὐ­τές τίς ὑ­πο­χρε­ώ­σεις πρός ὄ­φε­λος τῶν πι­στῶν.  Ἐ­πει­δή ὅ­μως βρί­σκε­ται πο­λύ συ­χνά μέ­σα στό λει­τουρ­γι­κό χρό­νο, δι­α­πι­στώ­νει μέ μυ­στι­κό θαυ­μα­σμό, ὅ­τι ὁ χρό­νος του δι­α­στέλ­λε­ται καί χω­ροῦν στα­δια­κῶς ὅ­λες οἱ ὑ­πο­χρε­ώ­σεις καί ἀ­παι­τή­σεις τῶν πολ­λῶν δι­α­κο­νη­μά­των του.  Ἀ­κό­μα καί ὅ­λες οἱ δι­α­κο­νί­ες τῆς ἐ­κλι­πού­σης πρε­σβυ­τέ­ρας βρί­σκουν χῶ­ρο γιά νά ἐκ­πλη­ρω­θοῦν, γιά νά ἐ­φαρ­μο­σθεῖ κά­πο­τε τό τοῦ θεί­ου Παύ­λου «Πάν­τα εὐ­σχη­μό­νως καί κα­τά τά­ξιν γι­νέ­σθω».  Δο­ξά­ζει τόν ἐν Τριά­δι Ὕ­ψι­στο Θε­ό καί γιά τίς ἀν­το­χές καί τίς πολ­λές εὐ­λο­γί­ες πού χο­ρη­γεῖ στήν οἰ­κο­γέ­νειά του καί στούς πι­στούς πού ἀ­ξι­ώ­θη­κε θεί­ᾳ Χά­ρι­τι νά ποι­μά­νει.

Ἐξ ἄλ­λου στίς ἡ­μέ­ρες μας πολ­λοί λα­ϊ­κοί νέ­οι ἄν­δρες, συμ­με­τέ­χουν ἔμ­πρα­κτα στίς πάμ­πολ­λες οἰ­κια­κές ἐρ­γα­σί­ες καί στήν πε­ρι­ποί­η­ση τῶν νε­ο­γέν­νη­των παι­δι­ῶν τους.  Ἔ­χει προ­κύ­ψει αὐ­τή ἡ ἱ­κα­νό­τη­τα καί εὐ­ε­λι­ξί­α τῶν νέ­ων ἀν­δρῶν (φυ­σι­κά μι­λᾶ­με γιά ἄν­δρες καί ὄ­χι γιά ἀν­δρεί­κε­λα), για­τί καί οἱ γυ­ναῖ­κες τους ἐρ­γά­ζον­ται γιά νά ἀν­τα­πε­ξέλ­θουν στίς οἰ­κο­νο­μι­κές τους ὑ­πο­χρε­ώ­σεις.  Ἰ­δι­αι­τέ­ρως ὅ­μως στίς ἱ­ε­ρές μο­νές τοῦ Ἁ­γί­ου Ὄ­ρους οἱ Πα­τέ­ρες, μι­κροί καί με­γά­λοι, περ­νοῦν ἀ­πό ὅ­λα δι­α­δο­χι­κά τά δι­α­κο­νή­μα­τα καί μα­θαί-νουν ὅ­λες τίς ἐρ­γα­σί­ες τῶν ἀν­δρῶν καί ὅ­λες ἐ­πί­σης τίς πα­ρα­δο­σια­κές ἐρ­γα­σί­ες τῶν γυ­ναι­κῶν.  Ἡ ἁ­γί­α ὑ­πα­κο­ή τούς κα­θι­στᾷ ἐ­πι­δε­ξι­ό­τα­τους, ὄ­χι μό­νο γιά νά ἐ­πι­βι­ώ­νουν ἀ­το­μι­κά ἀλ­λά καί γιά νά δι­α­κο­νοῦν τό σύ­νο­λο τῶν ἐν Χρι­στῷ ἀ­δελ­φῶν τους, ἀλ­λά καί τίς ἑ­κα­τον­τά­δες τῶν προ­σκυ­νη­τῶν πού φι­λο­ξε­νοῦν­ται στό πε­ρι­βό­λι τῆς Πα­να­γί­ας.  Ζω­σμέ­νοι τίς πο­δι­ές τους, ἀ­να­σκουμ­πω­μέ­νοι δι­α­κο­νοῦν ἀ­στα­μά­τη­τα στά μα­γει­ρεῖ­α, στά ζυ­μω­τή­ρια, στίς ἀ­πο­θῆ­κες, στά ἐ­λαι­ο­τρι­βεῖ­α, στίς τρα­πε­ζα­ρί­ες, στά πλυν­τή­ρια, στούς κή­πους, στίς ὑ­πο­δο­χές, στά αὐ­το­κί­νη­τα, στά τρα­κτέρ, στά ἐρ­γα­λεῖ­α.  Παν­τοῦ τρέ­χουν νά προ­λά­βουν ὅ­λες τίς δου­λει­ές.  Λάμ­πουν τά πρό­σω­πά τους ἀ­πό τή βα­θειά ἱ­κα­νο­ποί­η­ση τῆς νο­ε­ρᾶς προ­σευ­χῆς καί τῆς δι­α­κο­νί­ας πού ρί­ζω­σε, ἀ­να­πτύσ­σε­ται καί φουν­τώ­νει ἀ­πό τήν ἄ­κτι­στη Χά­ρη τῆς θε­ό­πνευ­στης πο­λύ­ω­ρης κα­θ’ ἡ­μέ­ραν θεί­ας ὀρ­θό­δο­ξης Λα­τρεί­ας μας.  Ἄν­δρες γε­ροί,  σοῦ σφίγ­γουν τό χέ­ρι δυ­να­τά μέ τό δι­κό τους ρο­ζι­α­σμέ­νο χέ­ρι ἀ­πό τίς σκλη­ρές δου­λει­ές καί τίς με­τά­νοι­ες καί σοῦ με­τα­δί­δουν ἡ­ρω­ι­σμό, λε­βεν­τιά, αἰ­σι­ο­δο­ξί­α, πλοῦ­το ἀ­πό τόν ψυ­χι­κό τους πλοῦ­το.  Κα­θό­λου μι­ζέ­ρια ἀ­πό τήν ἀ­λη­θι­νή συ­ναί­σθη­ση τῆς ἀ­να­ξι­ό­τη­τός τους.  Οἱ μῦ­τες τους ἔ­χουν χα­μη­λώ­σει καί φτά­νουν στό ἔ­δα­φος, στό χῶ­μα.  Ὁ νοῦς καί οἱ καρ­δι­ές τους μα­ζί μέ τήν εὐ­χή ἀ­νε­βαί­νουν στό Χρι­στό, στήν ἀ­ει­πάρ­θε­νο Πα­να­γί­α μας, στούς Ἁ­γί­ους.  Καί πά­λι κα­τε­βαί­νουν στό ἔ­δα­φος, στό χῶ­μα, στά πε­ρι­βό­λια, στά πο­τί­σμα­τα, γιά νά γί­νουν ὅ­λα, εἰ δυ­να­τόν τέ­λεια, μέ τήν Χά­ρη τῆς ἁ­γί­ας ὑ­πα­κο­ῆς.

Για­τί νά μή ζη­λέ­ψου­με καί ᾿μεῖς οἱ κο­σμι­κοί ἱ­ε­ρεῖς αὐ­τά τά ὑ­παρ­κτά ἁ­γι­ο­ρεί­τι­κα πρό­τυ­πα!  Για­τί καί ᾿μεῖς οἱ ἄν­δρες ἱ­ε­ρεῖς ὁ­πλι­σμέ­νοι μέ τήν ἁ­γί­α ὑ­πο­μο­νή καί τήν ἁ­γί­α ὑ­πα­κο­ή στόν πρῶ­το Ὑ­πή­κο­ο, τό Χρι­στό μας, νά μήν ἐ­νερ­γο­ποι­η­θοῦ­με στήν εὐ­χή καί στή δι­α­κο­νί­α!  Τί δαι­μο­νι­κή με­τα­πα­τε­ρι­κή μα­νί­α μᾶς ἔ­πια­σε νά δι­α­λύ­σου­με ὅ,τι ἅ­γιο, ὅ,τι κα­λό, ὅ,τι φι­λάν­θρω­πο ἐμ­πνεύ­στη­καν οἱ ἅ­γιοι πα­τέ­ρες μας καί μᾶς τό με­τέ­δω­σαν!  Ἄς σκύ­ψου­με τίς μῦ­τες μας καί τά κε­φά­λια μας, ἄς ποῦ­με τό «νά εἶ­ναι εὐ­λο­γη­μέ­νο» καί ἀ­σύλ­λη­πτη ἄ­κτι­στη βο­ή­θεια, Χά­ρη καί δύ­να­μη θά μᾶς ἐ­πι­σκιά­σει γιά τήν ἐ­πι­τέ­λε­ση ὅ­λων τῶν κα­θη­κόν­των μας οἰ­κια­κῶν, λει­τουρ­γι­κῶν, ποι­μαν­τι­κῶν, παι­δα­γω­γι­κῶν, οἰ­κο­νο­μι­κῶν. Ἡ ἐν Χρι­στῷ πεῖ­ρα ἀ­πο­δει­κνύ­ει, ὅ­τι  ἱ­ε­ρω­σύ­νη καί ἀ­γω­νι­στι­κή ἀ­κα­τά­παυ­στη δι­α­κο­νί­α, ἀλ­λη­λο­πε­ρι­χω­ροῦν­ται καί θαυ­μα­τουρ­γοῦν… καί χω­ρίς τήν βο­ή­θεια πρε­σβυ­τέ­ρας.

Ὁ Κύ­ριος χί­λια τοῖς ἑ­κα­τό θά οἰ­κο­νο­μή­σει τά πάν­τα ὅ­σον ἀ­φο­ρᾶ στόν κα­τά Χρι­στόν παρ­θε­νι­κό τρό­πο ζω­ῆς, κα­τ’ οὐ­σί­αν ἱ­ε­ρα­τι­κό, τοῦ ἐν χη­ρεί­ᾳ ἱ­ε­ρέ­ως καί στήν ἐν γέ­νει κα­τά Χρι­στόν ἀ­να­τρο­φή καί στα­δι­ο­δρο­μί­α τῶν ὀρ­φα­νῶν ἀ­πό μη­τέ­ρα ἀλ­λά πο­λύ πλου­σί­ων ἐκ τῆς πα­ρου­σί­ας τῆς θεί­ας Χά­ρι­τος καί τῇ βε­βαί­ᾳ κρα­ται­ᾷ σκέ­πῃ καί προ­στα­σί­ᾳ τῆς ἀ­ει­παρ­θέ­νου κυ­ρί­ας Θε­ο­τό­κου.  Φτά­νει νά πεῖ ἄν ὄ­χι ἀρ­χι­κά, του­λά­χι­στον με­τά ταῦ­τα, ὁ λει­τουρ­γός τοῦ Ὑ­ψί­στου τό «νά εἶ­ναι εὐ­λο­γη­μέ­νο», ἤ τό τοῦ Ἰ­ώβ «εἴ­η τό ὄ­νο­μα Κυ­ρί­ου εὐ­λο­γη­μέ­νον ἀ­πό τοῦ νῦν καί ἕ­ως τοῦ αἰ­ῶ­νος».

Εἶ­ναι ἐν­δε­χό­με­νο ἤ σί­γου­ρο ὅ­τι ὁ Κύ­ριος θά στέλ­νει κα­τά και­ρούς κα­ταλ­λή­λους, ἁ­γί­ους ἀν­θρώ­πους, ὡς Σί­μω­να τόν Κυ­ρη­ναῖ­ο, γιά νά βο­η­θοῦν στά ἄ­πει­ρα κα­τά κό­σμον πρα­κτι­κά προ­βλή­μα­τα τῶν παι­δι­ῶν καί τῶν δι­κῶν του πολ­λῶν ποι­μαν­τι­κῶν καί βι­ω­τι­κῶν ὑ­πο­θέ­σε­ων.  Ἀρ­κεῖ νά πεῖ ἐκ βα­θέ­ων «εἴ­η τό ὄ­νο­μα Κυ­ρί­ου εὐ­λο­γη­μέ­νον…».  Ἀ­κό­μα καί οἱ ἱ­ε­ρές μο­νές μπο­ροῦν γιά λί­γες ἡ­μέ­ρες νά φι­λο­ξε­νή­σουν τά μι­κρᾶς ἡ­λι­κί­ας τέ­κνα τοῦ ἐν χη­ρεί­ᾳ ἱ­ε­ρέ­ως, γιά νά ἔ­χει τήν εὐ­και­ρί­α νά ἐ­πι­σκε­φθεῖ τό πε­ρι­βό­λι τῆς Πα­να­γί­ας γιά νά ἀν­τλή­σει εὐ­λο­γί­ες.

Εἶ­ναι ἄ­κρως ἀ­πα­ραί­τη­το νά δι­α­φυ­λα­χθεῖ ἡ ἑ­νό­τη­τα τῆς ἱ­ε­ρα­τι­κῆς οἰ­κο­γε­νεί­ας.  Αὐ­τό πρέ­πει νά συ­νει­δη­το­ποι­οῦν ὅ­λοι οἱ ἐ­νο­ρῖ­τες καί ὅ­λα τά πνευ­μα­τι­κά τέ­κνα καί νά κρα­τοῦν δι­α­κρι­τι­κές ἀ­πο­στά­σεις, ἄν ἐ­πι­θυ­μοῦν νά ὠ­φε­λοῦν­ται ἀ­πό τήν ἱ­ε­ρω­σύ­νη τοῦ Χρι­στοῦ πού φέ­ρει ὁ ἐν τι­μη­τι­κῇ χη­ρεί­ᾳ ἱ­ε­ρέ­ας.  Αὐ­τό βέ­βαι­α ἰ­σχύ­ει γιά ὅ­λες τίς οἰ­κο­γέ­νει­ες καί κα­τά μεί­ζο­να λό­γο γιά τήν ἱ­ε­ρα­τι­κή οἰ­κο­γέ­νεια.  Ἄ­γρυ­πνος καί ἀ­νύ­στα­κτος θά πρέ­πει νά εἶ­ναι ὁ οἰ­κο­γε­νειά­ρχης ἱ­ε­ρέ­ας καί δή ὁ ἐν χη­ρεί­ᾳ.  Ὁ ἅ­γιος Γρη­γό­ριος ὁ Νύσ­σης λέ­γει, ὅ­τι ἡ ἀ­ρε­τή ἀ­να­πτύσ­σε­ται καί γι­γαν­τώ­νε­ται μέ τή σκλη­ρό­τη­τα.  Ὅ­λοι οἱ Ἅ­γιοί μας φύ­λα­ξαν ἑ­αυ­τούς καί ἀλ­λή­λους ἀ­πό τίς πολ­λές πα­γί­δες τοῦ πο­νη­ροῦ - καί τίς «συ­ναι­σθη­μα­τι­κές» - ἐ­πει­δή πρό­σε­χαν νά κρα­τοῦν ἀ­πο­στά­σεις πνευ­μα­τι­κῆς ἀ­σφα­λεί­ας.  Ἀ­κό­μη καί στίς ἱ­ε­ρές ὀρ­θό­δο­ξες μο­νές μας, δέν ἐ­πι­τρέ­πον­ται οἱ ἐ­πί μέ­ρους στε­νές φι­λί­ες μέ τούς ἀ­δελ­φούς μο­να­χούς ἤ τίς ἀ­δελ­φές μο­να­χές, γιά νά μή συμ­βεῖ κά­τι πού θά πα­ρα­λύ­σει τήν ψυ­χή τους ἀ­πό τό σκλη­ρό ἀ­γῶ­να κα­τά τῶν πα­θῶν καί τήν κά­θε­τη πρός τά ἄ­νω - ἄ­νω σχῶ­μεν τάς καρ­δί­ας, ἔ­χο­μεν πρός τόν Κύ­ριον – προ­σευ­χή, ὥ­στε νά ἔρ­θει κά­πο­τε τό μυ­στι­κῶς πο­θού­με­νον, νά ἔρ­θει ἡ ἀ­γά­πη τοῦ Χρι­στοῦ καί νά κα­τα­κλύ­σει ὅ­λο τό εἶ­ναι μας.

Εἶ­ναι δέ κα­ταλ­λη­λό­τα­τη εὐ­και­ρί­α ἡ χη­ρεί­α ὁ­μοῦ καί ὀρ­φά­νια ἐν βα­ρυ­τά­τῳ χει­μῶ­νι ἀ­φά­του πί­κρας γιά τή στέ­ρη­ση τῆς μη­τέ­ρας καί πρε­σβυ­τέ­ρας, ὅ­λη ἡ οἰ­κο­γέ­νεια νά δι­δα­χθεῖ ἄ­νω­θεν τήν ἱ­ε­ρά τέ­χνη τοῦ κομ­βο­σχοι­νί­ου.  Κά­θε κόμ­βος μέ τούς ἐν­νέ­α πλεγ­μέ­νους σταυ­ρούς καί μέ τήν ἐ­πί­κλη­ση τοῦ ἁ­γί­ου «ὑ­πέρ πᾶν» ὀ­νό­μα­τος τοῦ Κυ­ρί­ου μας Ἰ­η­σοῦ Χρι­στοῦ θά εἶ­ναι οὐ­ρά­νια πα­ρα­μυ­θί­α καί μο­να­δι­κή πα­ρη­γο­ρί­α σ’ ὁ­λό­κλη­ρη τήν οἰ­κο­γέ­νεια.  Θά βε­βαι­ώ­νον­ται ἅ­παν­τες, τό­σο οἱ ἐν­τός τῆς ἱ­ε­ρα­τι­κῆς οἰ­κο­γε­νεί­ας ὅ­σο καί οἱ πέ­ριξ ὅ­τι ὁ Κύ­ριος ἔ­δω­κεν, ὁ Κύ­ριος ἀ­φεί­λε­το, ὁ Κύ­ριος ξα­να­δί­νει ἤ θά δώ­σει τά δι­κά του ἄ­κτι­στα πνευ­μα­τι­κά δῶ­ρα καί τά ἀ­πα­ραί­τη­τα καί συμ­φέ­ρον­τα ὑ­λι­κά ἀ­γα­θά.

Ἄλ­λω­στε δέν ξε­χνᾶ­με ὅ­τι τό πρό­σω­πο τῆς ἐ­κλι­πού­σης καί με­τα­στά­σης πρε­σβυ­τέ­ρας δέν χά­θη­κε, ἀλ­λά εὑ­ρι­σκό­με­νο στή θρι­αμ­βεύ­ου­σα Ἐκ­κλη­σί­α, ἔν­θα οὔκ ἐ­στι πό­νος, οὐ λύ­πη, οὐ στε­ναγ­μός, ὅ­που δέν ὑ­πάρ­χει φό­βος ἀ­σθέ­νειας, δυ­στυ­χή­μα­τος ἤ ἄλ­λου θα­νά­του, δέν θά ξε­χά­σει τήν ἐν τῇ στρα­τευ­ο­μέ­νῃ Ἐκ­κλη­σί­α οἰ­κο­γέ­νειά της, ἀλ­λά μα­ζί μέ τή θε­ο­σθε­νῆ καί δι­α­κρι­τι­κή ἐ­πέμ­βα­ση τῆς θεί­ας Χά­ρι­τος, ἡ οἰ­κο­γέ­νεια θά προ­χω­ρά­ει καί θά δί­δον­ται λύ­σεις στά συ­νε­χῆ προ­βλή­μα­τα τῶν ἐ­φη­βι­κῶν ἐ­πα­να­στά­σε­ων καί τοῦ κο­σμι­κοῦ φρο­νή­μα­τος πού ἀ­πει­λοῦν ὅ­λα τά παι­διά μας, μᾶλ­λον ὅ­λους μας, μι­κρούς καί με­γά­λους, ἀ­κό­μη καί τούς ὑ­πε­ρή­λι­κες.

Ἄ­φη­σα τε­λευ­ταῖ­ο αὐ­τό πού ἔ­πρε­πε πρῶ­το νά ἀ­να­φέ­ρω.  Ὅ­λα τά πα­ρα­πά­νω γί­νον­ται καί πραγ­μα­το­ποι­οῦν­ται μέ­σα στό πέ­λα­γος τῆς χη­ρεί­ας,  τοῦ Κυ­ρί­ου συ­νερ­γοῦν­τος, διά τῶν τι­μί­ων χει­ρῶν καί τοῦ ἱ­ε­ροῦ ἐ­πι­τρα­χη­λί­ου τοῦ πνευ­μα­τι­κοῦ πα­τρός καί ἐ­ξο­μο­λό­γου τοῦ ἱ­ε­ρέ­ως.  Ἁ­πλού­στα­τη ἐν Κυ­ρί­ῳ, χα­ρι­σμα­τι­κή ἐν Θε­ῷ Πα­τρί, ἁ­γι­ο­πνευ­μα­τι­κά στι­βα­ρή ἦ­ταν ἐ­πί πε­νήν­τα χρό­νια ἡ κα­θο­δή­γη­ση τοῦ μα­κα­ρι­στοῦ πο­λιοῦ, οἰ­κο­γε­νειά­ρχου, μέ πο­λυ­κύ­μαν­τη ζω­ή, πνευ­μα­τι­κοῦ μου πα­τρός Γε­ωρ­γί­ου Πι­κρι­δᾶ.  Μό­νο ὁ Κύ­ριος γνω­ρί­ζει τόν ὠ­κε­α­νό τῶν εὐ­ερ­γε­σι­ῶν πού δι­ο­χε­τεύ­τη­καν διά τῶν ἁ­γί­ων εὐ­χῶν του στήν ἀ­να­ξι­ό­τη­τά μου καί στά τέ­κνα μου.

Μα­κα­ρι­ώ­τα­τε,

Ἅ­γιοι Ἀρ­χι­ε­ρεῖς,

Τα­πει­νῶς φρο­νῶ ὅ­τι τη­ρου­μέ­νων τῶν ἀ­να­λο­γι­ῶν τά αὐ­τά γε­νι­κῶς ἰ­σχύ­ουν καί γιά τούς δι­α­ζευγ­μέ­νους κλη­ρι­κούς.  Ὁ ἀ­γώ­νας γιά τόν ἀρ­χι­κά ἀ­βού­λη­το παρ­θε­νι­κό τρό­πο ζω­ῆς ἰ­σχύ­ει καί γιά τούς χω­ρι­σμέ­νους.  Ὁ ἅ­γιος Ἰ­ω­άν­νης ὁ Χρυ­σό­στο­μος ὑ­πο­στη­ρί­ζει, ὅ­τι κα­λοῦν­ται, οἱ ἐν χη­ρεί­ᾳ κλη­ρι­κοί ἀλ­λά γε­νι­κά ἄν­δρες καί γυ­ναῖ­κες ἐν χη­ρεί­ᾳ, ἀ­πό τόν ἴ­διο τόν Κύ­ριο σέ ἀ­νώ­τε­ρο παρ­θε­νι­κό βί­ο, κα­τά τόν ὁ­ποῖ­ο ἐ­πι­φυλ­λάσ­σον­ται ἀ­νώ­τε­ρες ἐμ­πει­ρί­ες ἐν Χρι­στῷ πνευ­μα­τι­κῆς ζω­ῆς.  Τό αὐ­τό συμ­βαί­νει καί γιά τούς ἐν δι­α­ζεύ­ξει.  Τί­πο­τα δέν εἶ­ναι τυ­χαῖ­ο στή ζω­ή μας.  Ὁ Κύ­ριος δι­α­τεί­νε­ται ὅ­τι καί «αἱ τρί­χες τῆς κε­φα­λῆς ὑ­μῶν πᾶ­σαι ἠ­ριθ­μη­μέ­ναι εἰ­σί».  Πό­σο μᾶλ­λον φρον­τί­ζει ὁ Κύ­ριος καί γιά τήν εὔ­ρυθ­μη ζω­ή τῶν συ­ζύ­γων.  Στό ἱ­ε­ρό Μυ­στή­ριο τοῦ Γά­μου εὔ­χε­ται ἡ Ἐκ­κλη­σί­α μας νά ἔ­χουν ὁ­μό­νοι­α ψυ­χῶν καί σω­μά­των καί πάν­τα τά πρός σω­τη­ρί­αν αἰ­τή­μα­τα.  Ἑ­πο­μέ­νως ἡ δι­ά­ζευ­ξη προ­έρ­χε­ται ἀ­πό μή κα­τα­νό­η­ση τοῦ ἑ­νός συ­ζύ­γου πρός τόν ἄλ­λο, ἀ­πό τήν πτώ­ση τοῦ ἑ­νός, τοῦ ἀ­δυ­να­το­τέ­ρου στίς πα­γί­δες τοῦ πο­νη­ροῦ καί στήν πα­ρα­χώ­ρη­ση τοῦ Κυ­ρί­ου πρός τε­λι­κή σω­τη­ρί­α καί τῶν δύ­ο διά τῆς εἰ­λι­κρι­νοῦς με­τα­νοί­ας.  Ἔ­χει ὅ­μως καί ὁ δια­ζευγ-μέ­νος κλη­ρι­κός ὅ­λες τίς δυ­να­τό­τη­τες νά ἐ­πι­βι­ώ­σει ἐν Χρι­στῷ διά πί­στε­ως εἰς τόν Ἰ­η­σοῦν καί νά ἀ­πο­βεῖ πα­ρά­δειγ­μα πρός μί­μη­ση τῶν πι­στῶν.

Μα­κα­ρι­ώ­τα­τε Πά­τερ καί Δέ­σπο­τα,

Ἅ­γιοι Ἀρ­χι­ε­ρεῖς,

Ἀ­σφα­λῶς ἡ δι­κή σας Σε­πτή ἐμ­πει­ρί­α ὡς πρώ­των πνευ­μα­τι­κῶν Πα­τέ­ρων καί ἐ­ξο­μο­λό­γων ὑ­περ­βαί­νει τήν πτω­χό­τα­τη δι­κή μου.  Κα­τα­θέ­τω ὅ­λα τά ἀ­νω­τέ­ρω ὡς πα­θών τά τῆς πο­λυ­χρό­νιας χη­ρεί­ας.  Εὐ­χη­θεῖ­τε Σᾶς πα­ρα­κα­λῶ, ὅ­σα μᾶς ἔ­γι­ναν γνω­στά ἀ­πό τούς πνευ­μα­τι­κούς Πα­τέ­ρες μας καί τούς θε­ο­φω­τί­στους Ἁ­γί­ους μας, νά γί­νουν μα­θη­τά καί με­θε­κτά ἀ­πό τήν ἐ­λα­χι­στό­τη­τά μου καί ἀ­πό τά εἰ­σέ­τι ἀ­γω­νι­ζό­με­να ἐν Χρι­στῷ τέ­κνα μου καί ἐγ­γό­νια μου.

Τα­πει­νῶς φρο­νῶ, ὅ­τι θά ὑ­πο­στεῖ με­γά­λο πλῆγ­μα τό κύτ­τα­ρο τῆς ὀρ­θο­δό­ξου οἰ­κο­γε­νεί­ας μας, ἄν ὑ­πο­βαθ­μι­σθεῖ ἡ ἐν Χρι­στῷ πνευ­μα­τι­κή ζω­ή τοῦ ὀρ­θο­δό­ξου ἱ­ε­ρέ­ως, το­πο­θε­τών­τας του ὡς νό­μι­μη σύ­ζυ­γο, δεύ­τε­ρη γυ­ναῖ­κα.  Θά τόν ἰ­σο­πε­δώ­σει στά ἐν­δο­κο­σμι­κά δε­δο­μέ­να τῆς Νέ­ας Ἐ­πο­χῆς, ἀ­φοῦ με­τά μα­νί­ας ἐ­πι­δι­ώ­κει με­τα­πα­τε­ρι­κῶς καί νε­ο­βαρ­λα­α­μι­κῶς τήν ἀ­πο­ϊ­ε­ρο­ποί­η­ση, ἤ μᾶλ­λον τήν ἀ­πο­ορ­θο­δο­ξο­ποί­η­ση καί τῆς δογ­μα­τι­κῆς δι­δα­σκα­λί­ας τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας μας καί τή­ν  πρα­κτι­κή καί ἠ­θι­κή ἀ­κύ­ρω­ση τοῦ θε­αν­δρι­κοῦ χα­ρα­κτή­ρα της.

Μή… Μή… πο­τέ γέ­νοι­το!

Ἄν οἱ δι­ορ­γα­νω­τές τῆς Ἁ­γί­ας καί ἱ­ε­ρᾶς Πα­νορ­θο­δό­ξου Συ­νό­δου ἐ­πι­θυ­μοῦν νά μή κα­τα­στεῖ λη­στρι­κή ἡ Πα­νορ­θό­δο­ξος, τα­πει­νῶς φρο­νοῦ­με πρέ­πει νά προ­σε­χθοῦν τά κά­τω­θι:

 Νά μή συ­νε­χι­σθοῦν οἱ ἐ­νέρ­γει­ες καί ἐκ­δη­λώ­σεις πού εὐ­νο­οῦν μέ­χρι τώ­ρα τήν de facto ἐγ­κα­τά­στα­ση τοῦ Οἰ­κου­με­νι­σμοῦ καί τῆς Παν­θρη­σκεί­ας.  Ἐ­μεῖς εἰ­λι­κρι­νῶς ἀ­γα­ποῦ­με τόν Οἰ­κου­με­νι­κό μας Πα­τριά­ρχη κ. Βαρ­θο­λο­μαῖ­ο καί τα­πει­νῶς καί υἱ­ι­κῶς προ­σευ­χό­μα­στε γι’ Αὐ­τόν καί τήν ἁ­γί­α Συ­νο­δεί­α Του.  Ἔ­δω­σε μέ τό πα­ρα­πά­νω τό μή­νυ­μα τῆς ἐν Χρι­στῷ ἀ­γά­πης στούς ἑ­τε­ρο­δό­ξους καί στούς ἀλ­λο­πί­στους.  Εἶ­ναι και­ρός νά ὀρ­θο­το­μή­σει τόν ἀ­και­νο­τό­μη­το λό­γο τῆς ὀρ­θο­δό­ξου μο­να­δι­κῆς Ἀ­λη­θεί­ας ἀ­νά τήν οἰ­κου­μέ­νη.

Εἰ­δι­κῶς ὅ­σον ἀ­φο­ρᾷ στό προ­τει­νό­με­νο θέ­μα τοῦ δευ­τέ­ρου γά­μου τῶν κλη­ρι­κῶν τα­πει­νῶς φρο­νοῦ­με ὅ­τι βά­σει ὅ­λων ὅ­σων ἀ­να­φέ­ρα­με ἀ­πό τή μα­κρά πα­ρά­δο­ση τῆς ἁ­γί­ας Ὀρ­θο­δο­ξί­ας μας, τό θέ­μα εἶ­ναι κυ­ρί­ως ποι­μαν­τι­κό καί ὄ­χι ἱ­ε­ρο­κα­νο­νι­κό ἤ δογ­μα­τι­κό.  Τε­λει­ό­τα­τα τά πάν­τα ὅ­ρι­σαν οἱ θεῖ­οι Πα­τέ­ρες.

Πιό συγ­κε­κρι­μέ­να:

α.  Οἱ ἅ­γιοι Ἀρ­χι­ε­ρεῖς μας τῆς ἁ­παν­τα­χοῦ Ὀρ­θο­δο­ξί­ας, ἀλ­λά κυ­ρί­ως τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος πρέ­πει νά συ­νει­δη­το­ποι­ή­σουν –καί ἔ­χουν τίς προ­ϋ­πο­θέ­σεις- ὅ­τι ὁ μά­χι­μος ἐ­φη­μέ­ριος εἶ­ναι ἡ­  ψυ­χή, ἡ κε­φα­λή, ἡ κι­νη­τή­ριος δύ­να­μη ὅ­λης τῆς ἐ­νο­ρί­ας καί ὅ­λων τῶν πι­στῶν.  Ἑ­πο­μέ­νως ὅ,τι καί νά τοῦ συμ­βεῖ, πρέ­πει ἀ­πα­ραι­τή­τως ὁ Ἐ­πί­σκο­πός του νά εἶ­ναι κον­τά του, πα­τέ­ρας ὅ­σο δύ­να­ται στορ­γι­κό­τε­ρος, γιά νά μπο­ρέ­σει νά ἀν­τι­με­τω­πί­σει τό σταυ­ρό του καί τή δο­κι­μα­σί­α του, τήν οἱ­α­δή­πο­τε πε­ρι­πέ­τειά του.  Κο­ρυ­φαί­α δο­κι­μα­σί­α εἶ­ναι ἡ χη­ρεί­α.  Ἄν ὁ Ἐ­πί­σκο­πος, ὡς πνευ­μα­τι­κός πα­τέ­ρας καί ὄ­χι μό­νο ὡς δι­οι­κη­τής στη­ρί­ζει τόν ἱ­ε­ρέ­α του, ἀ­σφα­λῶς καί δέν θά  εἰ­σχω­ρή­σει στήν ἄ­σπι­λη καί ἀ­μό­λυν­τη ἁ­γί­α ἱ­ε­ρω­σύ­νη του ἡ πα­ρα­νο­μί­α τοῦ δευ­τέ­ρου γά­μου, τῆς πα­ρά­νο­μης σχέ­σε­ως, τῆς μη­τριᾶς πού θά συσ­σω­ρεύ­ει προ­βλή­μα­τα, πού θά ἀ­δρα­νο­ποι­ή­σουν καί τόν ἱ­ε­ρέ­α καί τά βλα­στά­ρια του.  Σέ ὅ­ποι­α ἡ­λι­κί­α καί κα­τά­στα­ση βρε­θεῖ, θά τόν ἐκ­κο­σμι­κεύ­σουν, θά πα­ρα­λύ­σουν τίς ἐν Χρι­στῷ πνευ­μα­τι­κές του δυ­νά­μεις κα­θι­στών­τας τον ἄ­χα­ρο ὑ­πάλ­λη­λο καί ὄ­χι ἁ­γι­ο­πυ­ρα­κτω­μέ­νο λει­τουρ­γό τοῦ Ὑ­ψί­στου, «καί τούς λει­τουρ­γούς Αὐ­τοῦ πυ­ρός φλό­γα»(ψαλμ ργ΄).

β.  Ἡ Ἁ­γί­α καί Ἱ­ε­ρά Σύ­νο­δος ἄς συ­στή­σει σέ ὅ­σους πνευ­μα­τι­κούς πα­τέ­ρες ἔ­χουν τήν εὐ­θύ­νη τῆς πα­τρό­τη­τας, νά συμ­πα­ρα­στα­θοῦν θε­τι­κά, πνευ­μα­τι­κά, πα­τρι­κά γιά ἀ­πο­δο­χή τοῦ Σταυ­ροῦ τοῦ Χρι­στοῦ καί γιά νά το­νι­σθεῖ ἡ ἀ­ξί­α καί ἡ ση­μα­σί­α τοῦ νέ­ου, ἐν Χρι­στῷ παρ­θε­νι­κοῦ, τρό­που ζω­ῆς πού τι­μη­τι­κά ἀ­νοί­γει ὁ Κύ­ριος στόν ἱ­ε­ρέ­α του γιά ἁ­γί­α ἄ­θλη­ση καί ἐν Χρι­στῷ χρι­στο­κα­τα­ξί­ω­ση.  Ἄν δέν πο­ρευ­θοῦ­με ἑ­πό­με­νοι τοῖς Ἁ­γί­οις Πα­τρά­σι καί ὅ­σον ἀ­φο­ρᾷ στήν προ­σω­πι­κή μας ζω­ή, ἄν δέν ἀ­γω­νι­σθοῦ­με μέ πνεῦ­μα ἁ­γί­ας θυ­σί­ας πού ζη­τά­ει ἡ ἐκ­κλη­σί­α μας ἀ­πό ὅ­λους τούς πι­στούς καί δή τούς ποι­μέ­νες της, πῶς θά ἀν­τι­κρύ­σου­με Θε­οῦ πρό­σω­πο; Πῶς θά δώ­σου­με λό­γο στόν Κύ­ριο τοῦ ὁ­ποί­ου τήν Ἱ­ε­ρω­σύ­νη ἀ­ξι­ω­θή­κα­με νά φέ­ρου­με στή στρα­τευ­ο­μέ­νη μας Ἐκ­κλη­σί­α;

Προ­σω­πι­κά δέν γνω­ρί­ζω κλη­ρι­κούς ἐν χη­ρεί­ᾳ πού νά ἐ­πι­θυ­μοῦν δι­α­κα­ῶς δεύ­τε­ρο γά­μο.  Ἀν­τι­θέ­τως οἱ ἐν χη­ρεί­ᾳ γνω­στοί κλη­ρι­κοί πα­ρα­μέ­νουν πι­στοί στήν κα­νο­νι­κο­δογ­μα­τι­κή καί ἁ­γι­ο­πα­τε­ρι­κή δι­δα­σκα­λί­α καί ζω­ή τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας μας.  Ἀ­σχο­λοῦν­ται μέ τά παι­δά­κια τους καί τίς οὐκ ὁ­λί­γες ποι­μα-ντι­κές ὑ­πο­χρε­ώ­σεις, ἀ­πό τή θεί­α Λει­τουρ­γί­α, τά λοι­πά ἱ­ε­ρά Μυ­στή­ρια, μέ­χρι τό ἱ­ε­ρό Κοι­μη­τή­ριο πού νο­η­μα­το­δο­τεῖ πε­ρισ­σό­τε­ρο τή δι­α­κο­νί­α τους σ’ αὐ­τό ἡ πρε­σβυ­τέ­ρα τους, ἀ­φοῦ μέ­σα σ᾿ αὐ­τό, ὁ πιό κον­τι­νός τους ἄν­θρω­πος, ἀ­να­παύ­ε­ται σω­μα­τι­κῶς … Ποῦ και­ρός καί ποῦ μυα­λό γιά ξα­να­παν­τρέ­μα­τα!

Ἄν ἡ ἁ­γί­α Πα­νορ­θό­δο­ξος Σύ­νο­δος προ­χω­ρή­σει σέ ἀλ­λό­τρια θε­σμο­θέ­τη­ση, θά μει­ώ­σει τό κῦ­ρος της καί φυ­σι­κά τή θε­ο­πνευ­στί­α της καί θά ἐ­πι­βε­βαι­ώ­σει ἀ­κρά­δαν­τα, ὅ­τι δου­λι­κά χει­ρα­γω­γεῖ­ται ἀ­πό τούς τα­γούς τῆς Νέ­ας Ἐ­πο­χῆς.

Μή γέ­νοι­το!  Μή γέ­νοι­το!  Μή γέ­νοι­το!

Εὐ­λα­βῶς ἀ­σπά­ζο­μαι τήν Δε­ξιάν Σας,

ἐ­λά­χι­στος ἐν πρε­σβυ­τέ­ροις

π. Σα­ράν­της Σα­ράν­τος

ἐ­φη­μέ­ριος Ἱ.Ν. Κοι­μή­σε­ως Θε­ο­τό­κου Ἀ­μα­ρου­σί­ου.